رضازاده و آزاد( ۱۳۸۷ )رابطه عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران و درجه محافظه کاری اعمال شده در صورت‌های مالی را مورد بررسی قرار دادند. شواهد تجربی نشان می‌دهد که هرگاه عدم تقارن اطلاعاتی بیشتری بین سرمایه گذاران باشد، شرکت‌ها سود و زیان را با محافظه کاری بیشتری گزارش می‌کنند. همچنین شناسایی نامتقارن درآمدها و هزینه ها در صورت‌های مالی متناسب با سطح عدم تقارن اطلاعاتی تغییر می‌کند. به علاو ه میزان محافظه کاری در تهیه صورت‌های مالی به دنبال افزایش عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران، افزایش می‌یابد. (رضازاده و آزاد ۱۳۸۷،۱۵)

نیکومرام و بنی مهد(۱۳۸۸)در پژوهشی اثرات محافظه کاری حسابداری را بر سودمندی اطلاعات صورت‌های مالی مورد بررسی قراردادند. یافته های پژوهش نشان داد محافظه کاری حسابداری اثری بر سودمندی اطلاعات حسابداری برای تصمیم گیری در بورس اوراق بهادار ایران ندارد. این موضوع ممکن است متأثر از عدم کارایی بازار ایران باشد که به اطلاعاتی غیر از اطلاعات حسابداری و مالی وابسته است و کمتر تحت تأثیر اطلاعات مالی و حسابداری قرار دارد. (نیکومرام و بنی مهد ۱۳۸۸)

کرمی وبذر افشان(۱۳۸۸)نتایج تحقیق دلالت بر وجود یک رابطه مستقیم و معنادار بین دوره تصدی حسابرس و محافظه کاری دارد. درمجموع، یافته های تحقیق مبین این نکته هستند که در دوره تصدی کوتاه، محافظه کاری کمتر است. ‌بنابرین‏ ممکن است چرخش اجباری حسابرس اثر معکوسی روی محافظه کاری سود داشته باشد. (کرمی و بذرافشان ۱۳۸۸،۷)

جمالیان پور و ستایش(۱۳۸۹)جمالیان پور و ستایش در پژوهشی با موضوع بررسی وجود ‌و حافظه کاری در گزارشگری مالی به بررسی محافظه کاری پرداختند و نتایج پژوهش حاکی از آن است که در اکثریت موارد ، پاسخ نامتقارن میان سود حسابداری و بازدهی سهام وجود ندارد. (ستایش و جمالیان پور ۱۳۸۹،۱)

خالقی مقدم واحمد خان بیگی)۱۳۹۰(نتایج تحقیق بررسی رابطه بین محافظه کاری و به هنگام بودن سود خالص با اندازه شرکت و اندازه مؤسسه حسابرسی ، بیانگر آن است در حالی که سود خالص شرکت ها به طور کلی محافظه کارانه است اما در طی زمان بهنگام تر و محافظه کارانه تر نشده است. دو عامل اندازه شرکت و اندازه مؤسسه حسابرسی نیز تأثیری بر روی دو ویژگی مورد بررسی سود خالص در این پژوهش نداشته اند؛ به گونه ای که سود خالص شرکت‌های بزرگ نسبت به کوچک و سود خالص شرکت‌های حسابرسی شده توسط سازمان حسابرسی نسبت به سود خالص شرکت های حسابرسی شده توسط مؤسسات حسابرسی معتمد بورس اوراق بهادار به هنگام تر و محافظه کارانه تر نیستند. (خالقی مقدم واحمد خان بیگی ۱۳۹۰،۱۸)

بزرگ اصل و شایسته مند (۱۳۹۰) در تحقیقی دریافتند با افزایش تداوم انتخاب حسابرس، احتمال مدیریت سود، چه در جهت کاهش و چه در جهت افزایش، بیشتر می شود (بزرگ اصل و شایسته مند ۱۳۹۰،۴)

پورحیدری و غفارلو)۱۳۹۰(در تحقیقی دریافتند بین نسبت تمرکز و محافظه کاری مشروط بر اساس پیش‌بینی ها ارتباط معکوس، ولی ضعیف مشاهده می شود. همچنین بین ساختارهای رقابتی محصولات و محافظه کاری مشروط در گزارشگری مالی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد (پورحیدری و غفارلو ۱۳۹۰،۲)

رحمانی،اثنی عشری و ولی زاده )۱۳۹۰(دریافتند سود خالص شرکت‌های مورد بررسی محافظه کارانه بوده و این محافظه کاری از محتوای اطلاعاتی سود خالص می کاهد . همچنین محافظه کاری در تهیه اطلاعات حسابداری به کسب بازده بیشتر برای سرمایه گذاران منجر نمی شود. (رحمانی،اثنی عشری و ولی زاده ۱۳۹۰،۶۴)

ثقفی و سدیدی)۱۳۹۰( دریافتند که شاخص کیفیت سود معرفی شده بر مبنای شاخص محافظه کاری می‌تواند بخشی از تفاوت نرخ بازده دارایی‌های عملیاتی و نرخ بازده سهام جاری را با سال بعد بیان کنند. . (ثقفی،سدیدی و احمدی ۱۳۹۰،۶)

۲-۱۲) خلاصه فصل

در این فصل ابتدا مفهوم متغیر وابسته که محافطه کاری حسابداری می‌باشد و دیدگاه ها و معیارها و پیامدهای آن بررسی شد . سپس به تتوضیح ‌در مورد تک تک متغیرهای مستقل و متغیرهای کنترلی پرداخته شد.

در پایان به پیشینه های خارجی و داخلی در خصوص موضوع تحقیق پرداخته شد.

فصل سوم

روش اجرای تحقیق

• 1. مقدمه

در این فصل ابتدا در رابطه با روش تحقیق ، جامعه آماری و نمونه آماری بحث می شود. در ادامه فرضیات و مبانی نظری آن ها را بحث خواهیم کرد و سپس شیوه استخراج مدل‌ها را بررسی کرده و تعریف عملیاتی متغیرهای اصلی و متغیرهای کنترلی را بیان خواهیم کرد.

آخرین بخش نیز شامل روش های گردآوری اطلاعات ، روش های آماری مورد استفاده برای آزمون فرضیه‌ها و خلاصه فصل است.

• 1. روش تحقیق

این تحقیق از آن دیدگاه که به مطالعه داده های مرتبط با مقطع زمانی خاص می پردازد، مقطعی است. و از لحاظ ماهیت و اهداف از نوع کاربردی است.همچنین بر اساس چگونگی جمع‌ آوری داده ها، تحقیقی توصیفی است . با توجه به دسته بندیهای مختلف تحقیقات توصیفی، روش این تحقیق از نوع همبستگی می‌باشد ، برای آزمون وجود رابطه بین متغیرها و همچنین معنادار بودن مدل ارائه شده برای توضیح متغیر وابسته، از تحلیل رگرسیون استفاده می شود.

همچنین این پژوهش مبتنی بر اطلاعات واقعی بازارسهام، صورت‌های مالی ، یادداشتهای همراه صورت‌های مالی و گزارش‌های مجامع شرکتهاست.

در این تحقیق با برداشت مستقیم اطلاعات مورد نیاز از صورت‌های مالی منتشر شده شرکت‌ها در سایت سازمان بورس و کدال، مجموع داده های مورد نیاز برای فرضیه‌ها جمع‌ آوری شده است . پس از انتخاب شرکت‌های نمونه جهت انجام محاسبات از نرم افزار اکسل استفاده شده است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است.

• 1. جامعه آماری

جامعه آماری این تحقیق کلیه ‌گروه‌های صنعت بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد که از سال ۱۳۸۶ لغایت ۱۳۹۰ در بورس فعال بوده اند.

• 1. نمونه آماری

نمونه آماری عبارت است از تعداد محدودی از آحاد جامعه آماری که بیان کننده ویژگی‌های اصلی جامعه باشند(عادل آذر، ۱۳۸۴) . نمونه پژوهش با بهره گرفتن از نمونه گیری حذفی انتخاب شده است. بدین صورت که شرکت‌های عضو هر گروه صنعت باید ویژگی‌های زیر را داشته باشند:

۱– شرکت‌های سرمایه گذاری، بانک‌ها وموسسات واسطه گری مالی از نمونه آماری حذف می‌شوند. این امر به علت شرایط خاص محیط گزارشگری این شرکتهاست

۲– شرکت در طول دوره تحقیق به صورت مستمر و مداوم عضو بازار بورس بوده باشد و از آن خارج نشده و یا به تابلوی غیر رسمی منتقل نشده باشد.

۳– سال مالی آن ها به پایان اسفند ختم شود.

۴– بین سال‌های ۱۳۸۶ تا۱۳۹۰ تغییر سال مالی نداشته باشند.

۵– اطلاعات مالی شرکت در دوره مورد مطالعه در دسترس باشد.

البته به غیر از ‌گروه‌های حذف شده ، برخی ‌گروه‌های صنایع نیز در بعضی از سال‌های تحت بررسی به علت نبود معاملات بر روی سهام شرکت‌های عضو آن ها حذف شده اند.

پس از حذف شرکت‌های فاقد شرایط مذکور، تعداد ۵۰۵ سال – شرکت به عنوان نمونه باقی مانده است.

• 1. فرضیه‌ها و مبانی نظری آن ها

۳-۵-۱) بررسی فرضیه اول