(کردلر و ذاکری، ۱۳۸۵) به بررسی مدیریت سود با بهره گرفتن از فروش دارایی های شرکت پرداختند. در این تحقیق انگیزه مدیریت سود، کاهش خطای پیشبینی سود در دوره های جاری و آتی بود. آزمون فرضیه ها با بهره گرفتن از رگرسیون چندگانه و آزمونهای آماری برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ انجام گرفت. نتایج تحقیق حاکی از تأیید فرضیه های تحقیق بود، به طوری که شرکتهای دارای عملکرد جاری منفی (مثبت) و عملکرد آتی مثبت (منفی)، با بهره گرفتن از سود (زیان) فروش دارایی ها سود را مدیریت کرده اند. شایان ذکر است که این تحقیق در سال ۱۳۷۳ صورت گرفته است که استانداردهای ملی حسابداری در ایران وجود نداشته است و شرکتها از رویه های متفاوتی برای ارائه صورت های ما لی بهره میبرده اند.
۲-۴- خلاصه مطالب فصل
شرکتها میتوانند برای نشان دادن تصویری بهینه و بهتر از آینده شرکت، قبل از مراجعه به بازار سرمایه برای تامین مالی، اقدام به مدیریت سود میکنند. با مدیریت سود افزاینده و هموارسازی سود شرکتها خواهند توانست ریسک سرمایه گذاری سرمایگذاران را کاهش داده و لذا سرمایگذاران به بازده کمتری قانع خواهند بود. بنابرین هزینه سرمایه شرکت کاهش خواهد یافت. به علاوه با مدیریت سود، تقاضا برای سرمایه گذاری در شرکت افزایش یافته و از یک طرف قیمت سهام یا اوراق بدهی افزایش یافته و از طرف دیگر هزینه انتشار، تبلیغات و غیره برای تامین مالی کاهش مییابد. تحقیقات پیشین نشان میدهد که شرکتهایی با نیاز به تامین مالی، بیشتر احتمال دارد که اقدام به مدیریت سود کنند.
زمانبندی تحصیل و فروش دارایی ها ومیتواند بر سود حسابداری تأثیر بگذارد مدیریت می تواند زمان و مقدار سرمایه گذاری در هزینه های تحقیق و توسعه، تبلیغات و نگهداری را انتخاب نماید، هر سه مورد به عنوان هزینه دوره در دورهای که تحمل می شود، شناسایی میشوند. مدیریت همچنین در مورد زمانبندی فروش اموال، ماشین آلات و تجهیزات برای تسریع بخشیدن یا به تأخیر انداختن شناخت سود و زیان تصمیم میگیرد .مدیریت اقلام تعهدی اختیاری از طریق تغییر فعالیتهای اقتصادی اساسی یک شرکت صورت نمیگیرد بلکه از طریق انتخاب روش های حسابداری و برآوردهای حسابداری انجام می شود. این در حالی است که دستکاری فعالیتهای واقعی از طریق تغییر فعالیتهای اساسی یک شرکت صورت میپذیرد. چه در داخل کشور و چه در خارج از کشور در مورد مدیریت اقلام تعهدی اختیاری تحقیقات زیادی صورت گرفته است اما در داخل کشور تحقیقات بسیار کمی در حوزه دستکاری فعالیتهای واقعی انجام شده است.
شرکتها میتوانند برای نشان دادن تصویری بهینه و بهتر از آینده شرکت، قبل از مراجعه به بازار سرمایه برای تامین مالی، اقدام به مدیریت سود میکنند. با مدیریت سود افزاینده و هموارسازی سود شرکتها خواهند توانست ریسک سرمایه گذاری سرمایگذاران را کاهش داده و لذا سرمایگذاران به بازده کمتری قانع خواهند بود. بنابرین هزینه سرمایه شرکت کاهش خواهد یافت. به علاوه با مدیریت سود، تقاضا برای سرمایه گذاری در شرکت افزایش یافته و از یک طرف قیمت سهام یا اوراق بدهی افزایش یافته و از طرف دیگر هزینه انتشار، تبلیغات و غیره برای تامین مالی کاهش مییابد. تحقیقات پیشین نشان میدهد که شرکتهایی با نیاز به تامین مالی، بیشتر احتمال دارد که اقدام به مدیریت سود کنند.
در این فصل به مطالعه مبانی نظری مرتبط با موضوع پژوهش و مروری بر تحقیقات انجام گرفته در زمینه پژوهش حاضر پرداخته شد. نخست، مطالعات و ادبیات نظری اندازه شرکت، زمانبندی و مدیریت سود شرکتها مورد بحث قرار گرفت و در ادامه با ارائه نتایج پژوهشهای انجام شده در زمینه پژوهش حاضر، تحت عنوان مروری بر پیشینه پژوهش خاتمه یافت.
فصل سوم
روششناسی پژوهش
- ۱- مقدمه
در فصل دوم به بررسی مبانی نظری و ادبیات موضوع پرداخته شد. یک پژوهشگر پس از انتخاب و تعیین موضوع پژوهش باید به دنبال تعیین روش پژوهش باشد. پایه هر علمی روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار میرود. انتخاب روش پژوهش بستگی به هدفها و ماهیت موضوع پژوهش و امکانات اجرایی آن دارد. بنابرین هنگامی میتوان در مورد بررسی و انجام یک پژوهش تصمیم گرفت که ماهیت، موضوع پژوهش ، هدفها و نیز وسعت و دامنه آن مشخص باشد. به عبارت دیگر، هدف از انتخاب روش پژوهش آن است که محقق مشخص نماید چه روش و شیوهای او را دقیقتر، سریعتر و آسانتر در دستیابی به پاسخ پرسشهای پژوهش مورد نظر یاری می نماید.
پژوهش حاضر به دنبال بررسی ارتباط بین اندازهشرکت، زمانبندی و مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. متناسب با هدف کلی پژوهش، فرضیاتی مطرح شده است و ارتباط بین متغیرهای پژوهش، اساس تصمیم گیری در خصوص این فرضیات میباشد. بنابرین آزمونهای همبستگی بیشترین نقش را در تجزیه و تحلیل اطلاعات این پژوهش ایفا میکنند.
در این فصل، در ارتباط با روش پژوهش، فرضیههای پژوهش، متغیرهای پژوهش و نحوه محاسبه آن ها، جامعه و نمونه آماری، قلمرو موضوعی، زمانی و مکانی پژوهش، روش جمع آوری اطلاعات و داده ها، و روشهای آزمون فرضیهها و معرفی مدل پژوهش بحث شده است.
۳-۲- روش پژوهش
درهر پژوهش ابتدا باید ماهیت، اهداف و دامنه آن مشخص شود تا بتوان با بهره گرفتن از قواعد و ابزار و از راههای معتبر به واقعیتها دست یافت. فرایند پژوهش، فرآیندی است که طی آن محقق می کوشد با پردازش علمی و منظم درون داده ها، فرضیه های خود را به بوته آزمایش بگذارد.
پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ جمع آوری اطلاعات توصیفی و از نظر تجزیه و تحلیل اطلاعات از نوع همبستگی است. توصیفی به این دلیل که هدف آن توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است و برای شناخت بیشتر شرایط موجود میباشد و همبستگی به دلیل اینکه در این پژوهش رابطه بین متغیرها موردنظر است. پژوهش حاضر به بررسی روابط بین متغیرها پرداخته و در پی اثبات وجود این رابطه در شرایط کنونی بر اساس داده های تاریخی میباشد. بنابرین میتوان آن را از نوع علی- پس رویدادی طبقه بندی نمود. استفاده از داده های تاریخی به این دلیل است که فرض می شود روند گذشته ارتباطات بین متغیرها به شرایط فعلی تسری دارد. در اینگونه پژوهشها، پژوهشگر به بررسی علت و معلول (متغیر وابسته و متغیر مستقل) پس از وقوع می پردازد.در این پژوهشها بین متغیرها یک رابطه آماری وجود دارد که هدف بررسی این رابطه میباشد.