– خلیلیان و فرهادی( ۱۳۸۱ ) در مقاله خود عوامل مؤثر بر عرضه صادرات محصولات کشاورزی را طی دوره ۷۸-۱۳۴۱ با بهره گرفتن از تحلیل سریهای زمانی و تکنیکهای همگرایی بررسی نموده اند . نتایج تجربی تحقیق نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی کشور (ظرفیت تولیدی )، قیمتهای نسبی صادرات و مصرف داخلی (تقاضای داخلی )بر عرضه صادرات محصولات کشاورزی تاثیر معنی دار دارند . در حالی که اثر نرخ ارز مؤثر صادراتی بر عرضه صادرات محصولات کشاورزی معنی دار نیست که این خود دلیلی بر نامناسب بودن سیاستهای ارزی دولت در زمینه صادرات محصولات کشاورزی در دوره مورد مطالعه بوده است.
– حفار اردستانی ( ۱۳۸۰ ) رابطه بین صادرات و رشد اقتصادی بخش کشاورزی در ایران را طی سالهای ۷۸-۱۳۴۹ بررسی نموده است . روش شناسی به کار رفته در مطالعه، الهام گرفته از مطالعات تجربی بر اساس روابط علیت گرنجری است . الگوی تجربی، تعمیم الگوی ارائه شده در مقاله تحقیقی فدر( ۱۹۸۳ ) میباشد و جهت بررسی تاثیر تغییرات نرخ ارز بر صادرات بخش، متغیر نرخ ارز واقعی نیز در الگو وارد شده است . پایایی متغیرها با بهره گرفتن از آزمون ریشه واحد دیکی – فولر و پایایی ترکیب خطی آن ها با روش همگرایی یوهانسن موردآزمون قرار گرفته است . سپس به منظور بررسی جهت علی دو متغیر و تعیین علیت کوتاه مدت و بلند مدت، مدل تصحیح خطای برداری تخمین زده شده است .نتایج نشان میدهد که رشد صادرات بخش کشا ورزی در کوتاه مدت و بلند مدت محرک رشد اقتصادی این بخش بوده است . در حالی که رشد اقتصادی بخش کشاورزی تنها در کوتاه مدت منجر به رشد صادرات این بخش شده است . رشد موجودی سرمایه بخش در بلند مدت منجر به رشد اقتصادی گردیده در حالی که رشد نیروی کار شاغل در بخش در بلند مدت تاثیر منفی بر رشد اقتصادی بخش داشته است . رشد نیروی کار و موجودی سرمایه در بلند مدت تاثیر معنی داری بر صادرات بخش نداشته اند ؛ اما از عوامل غیرمستقیم مؤثر بر صادرات بخش کشاورزی در کوتاه مدت محسوب شده اند و بالاخره تغییرات نرخ ارز واقعی در کوتاه مدت و بلند مدت تاثیر معنی داری بر رشد و صادرات بخش کشاورزی نداشته است.
– جعفری هرندی ( ۱۳۷۹ ) در مطالعه خود تحت عنوان صادرات غیرنفتی و اشتغال به بررسی ارتباط میان صادرات غیرنفتی و اشتغال در ایران طی دوره زمانی ۷۶-۱۳۳۸ پرداخته است. در این تحقیق بیان می شود که با توجه به اهمیت صادرات غیرنفتی و تاثیر آن بر رشد اقتصادی کشور و کاهش وابستگی به درآمدهای ارزی حاصل از صدور نفت و محصولات نفتی و همچنین اهمیتی که اشتغال در حال حاضر در کشور ما دارد، شناخت عوامل مؤثر بر ایجاد اشتغال به منظور رفع مشکلات آن ضروری به نظر میرسد . این تحقیق از میان عوامل تاثیر گذار بر اشتغال، توجه خود را به صادرات غیرنفتی معطوف نموده است . با این فرضیه که علیرغم سهم کوچک درآمدهای ارزی صادرات غیرنفتی از کل درآمدهای ارزی کشور، تغییرات این متغیر تاثیر معنی داری بر افزایش اشتغال دارد . جهت اثبات این فرضیه، با توجه به ساختار اقتصاد ایران از یک مدل که شامل سیستم معادلات همزمان است، استفاده شده و با بهره گرفتن از روش حداقل مربعات دو مرحله ای۲SLS ضرایب معادلات مورد نظر برآورد گردیده است. نتایج به دست آمده از برآورد مدل، فرضیه این تحقیق مبنی بر وجود رابطه مثبت و معنی دار بین صادرات غیرنفتی و اشتغال را تأیید میکند.
– ژانگ هو[۶] در پژوهشی در سال ۲۰۰۸ در کشور چین نشان داده است که گیاهان زینتی نقش مهمی را در ساختار اقتصادی آن ایفا می کند.
– احمد وهارنهیروم[۷] (۱۹۹۵) در مطالعه خود با بهره گرفتن از تکنیک سریهای زمانی، ASEANرا برای دوره ۹۰-۱۹۶۶ به کار بردند. داده ها به طور عمومی پیوستگی رشد و صادرات را حمایت نکرد ند. سنگاپور تنها کشوری بود که محققان فوق یک علیت دو طرفه بین دو متغیر صادرات و رشد اقتصادی در آن پیدا کردند.
– جان و مارشال[۸](۱۹۸۵) مطالعه خود را با داده های سری زمانی ۳۷ کشور در حال توسعه در دوره زمانی ۸۱-۱۹۵۰ انجام داده و برای بررسی علیت از نظریه علیت گرنجر استفاده نموده اند . نتایج مطالعه آن ها از فرضیه رشد متکی به صادرات (Export led growth) در فقط ۴ کشور اندونزی، مصر، کاستاریکا و اکوادور حمایت میکند.
– دیپندرا سینها[۹] در سال ۱۹۹۹ اثر ناپایداری صادراتی بر روی رشد اقتصادی ۸ کشور آسیایی را در یک تابع تولید نئوکلاسیک به شیوه Feder (1983) مطالعه نموده است. مطالعاتی که از شیوه فدر در بررسی ارتباط میان صادرات و رشد اقتصادی پیروی نموده اند، رشد اقتصادی را تابعی از نرخهای رشد نهاده های مختلف از جمله نیروی کار، سرمایه و صادرات فرض نموده اند. Dipendra این تابع تولید را با اضافه نمودن یک معیار ناپایداری صادراتی که عبارت است از ارزش مطلق انحرافات صادرات واقعی از یک میانگین متحرک پنج ساله صادرات، تکمیل نموده است .آزمون پایایی متغیرها به منظور جلوگیری از تخمین رگرسیون کاذب به شیوه دیکی – فولر تعدیل شده، انجام شده است . همگرایی متغیرها با آزمون یوهانسن بررسی شده و در پایان یک مدل تصحیح خطای برداری((VECM) به منظور بررسی روابط کوتاه مدت و بلند مدت متغیرها تخمین زده شده است . نتایج حاصل نشان می دهدکه در کشورهای ژاپن، مالزی، فیلیپین و سریلانکا یک رابطه منفی بین ناپایداری صادراتی و رشد اقتصادی وجود دارد . در حالی که رابطه مذکور در کشورهای کره جنوبی، میانمار، پاکستان و تایلند مثبت میباشد. در بیشتر موارد، متغیر سرمایه گذاری رابطه مثبت با رشد اقتصادی داشته است.
جدول ۲‑۱٫ خلاصه ای از مطالعات داخلی و خارجی مرتبط با موضوع تحقیق
ردیف
نام مقاله
خلاصه کار انجام شده
سال انتشار
نویسندگان
مجله
۱
بررسی ارتباط بلند
مدت صادرات
غیرنفتی و اشتغال در