جدول ۴-۲۴: نتایج اماری تحلیل واریانس جهت ازمون معناداری مدل ارائه شده Error! Bookmark not defined.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی استرس شغلی، تعهد سازمانی و تفکر سازنده با فرسودگی هیجانی پرستاران انجام گرفته است. این طرح یک طرح توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پرستاران شاغل در سطح استان هرمزگان بودند و نمونه آماری با روش نمونه گیری تصادفی از میان پرستاران شاغل در بیمارستان حضرت ابوالفضل (ع) شهرستان میناب انتخاب شدند. تعداد افراد نمونه ۱۵۰ نفر با مدرک تحصیلی فوق لیسانس، لیسانس و دیپلم های بهیاری بودند و از بین آن ها ۷۴ نفر مرد و ۷۶ نفر زن بودند. ابزار تحقیق پرسشنامه فرسودگی هیجانی مسلش و جکسون، پرسشنامه استرس شغلی HSE ، پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر و پرسشنامه تفکر سازنده CTI بود. در این پژوهش متغیر ملاک فرسودگی هیجانی پرستاران و استرس شغلی، تعهد سازمانی و تفکر سازنده به عنوان متغیر پیش‌بینی بودند. برای بررسی فرضیه های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد بین فرسودگی هیجانی و استرس شغلی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. مؤلفه‌ های تقاضا و کنترل به طور مثبت و معنادار و مؤلفه‌ های حمایت و نقش به طور منفی و معنادار فراوانی وشدت فرسودگی هیجانی نمونه های مورد مطالعه را پیش‌بینی می‌کند.

همچنین بین فرسودگی هیجانی و تعهد سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. مؤلفه‌ های تعهد عاطفی و هنجاری نقش معناداری در پیش‌بینی فراوانی و شدت فرسودگی هیجانی داردو بین فرسودگی هیجانی و تفکر سازنده رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. مؤلفه‌ نگرش نسبت به خود رابطه معناداری در پیش‌بینی فراوانی و شدت فرسودگی هیجانی دارد و سایر مؤلفه‌ های تفکر سازنده به طور معناداری فراوانی و شدت فرسودگی هیجانی را پیش‌بینی نمی کند. همچنین مؤلفه‌ های استرس شغلی، تعهد سازمانی و تفکر سازنده به طور ترکیبی فرسودگی هیجانی را پیش‌بینی می‌کنند. در این میان مؤلفه‌ های تقاضا و کنترل به طور مثبت و معنادار و مؤلفه‌ های حمایت و نقش به طور منفی و معنادار فراوانی و شدت فرسودگی هیجانی را پیش‌بینی می‌کنند. سایر مؤلفه‌ ها در پیش‌بینی فرسودگی هیجانی معنادار نیستند. درمجموع متغیر های پیش بین و مؤلفه‌ های آن ۷۹% از واریانس فرسودگی هیجانی را نبیین می‌کند. در نهایت می توان نتیجه گرفت فرسودگی هیجانی در پرستاران با استرس شغلی، تعهد سازمانی و تفکر سازنده ارتباط دارد و با کاهش استرس شغلی، ایجاد خشنودی شغلی و خلق تفکر مثبت در پرستاران و رشد مهارت های انطباقی آن ها می توان فرسودگی هیجانی پرستاران را کاهش داد.

واژه های کلیدی: فرسودگی هیجانی ـ استرس شغلی ـ تعهد سازمانی ـ تفکر سازنده ـ پرستاران

فصل اول

کلیات تحقیق

۱-۱) مقدمه

ضرورت توجه به فرسودگی هیجانی به عنوان یکی از مهم ترین پیامدهای استرس شغلی، از جمله موضوع های مهم در مطالعات رفتار سازمانی به شمار می‌آید. برخلاف مطالعات گذشته که هیجان‌ها در آن مورد توجه قرار نمی گرفت و محل کار، محیطی عقلایی در نظر گرفته می شد. امروزه پژوهشگران ‌به این نکته پی برده اند که هیجانات و نحوه بروز آن ها می‌تواند اهمیت برون داده های سازمانی و فردی را تشریح کند.عوامل استرس زا و آزارنده محیط کار می‌توانند سبب حالات هیجانی منفی و خلق گردند. این شرایط ممکن است شامل موقعیت هایی شود که باعث ایجاد فرسودگی هیجانی در کارکنان شود.مراکز درمانی یکی از مهم ترین نهادهای ارائه خدمات به شمار می‌آید که در بازگشت، حفظ و ارتقا سلامت جسمانی و روانی بیماران نقش مهمی را ایفا می‌کنند .در این بین پرستاران ۵۰ تا ۶۰ درصد نیروی انسانی تخصصی بیمارستان‌ها را تشکیل می‌دهند .حجم کار پرستاران بسیار زیاد است و آنان اغلب با شرایط حساس مرگ و زندگی سر و کار دارند. کوچک‌ترین اشتباهی ممکن است پیامدهای جبران ناپذیری داشته باشد و بسیاری از موقعیت های اضطراری پیش می‌آید که لازم است تصمیم آنی گرفته و بی درنگ و دقیقاً اجرا شود. این گونه شرایط و نظایر آنهادر حرفه پرستاری، تاثیر خود را می‌گذارند و اغلب موجب فرسودگی هیجانی شاغلان این حرفه ها می‌شوند .این امر با توجه به حیاتی بودن شغل پرستاری می‌تواند منجر به کاهش کیفیت خدمات، ترک خدمت و غیبت از کار، کاهش کارایی پرستار در برقرار کردن تعامل مناسب با بیمار و مراقبت از وی و کاهش کیفیت خدمات درمانی و صدمات و زیان های وارده به بیماران و ایجاد هزینه های فراوان و غیرقابل جبران گردد .فرسودگی هیجانی نه تنها به کارکنان بلکه به سازمان نیز آسیب جدی وارد می‌کند.‌بنابرین‏ ضروری است که سازمان های درمانی با شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد فرسودگی هیجانی، راه حل ها و راهکارهای بهینه و کارآمد جهت مقابله و کنار آمدن با فرسودگی هیجانی را ارائه دهند.

۱-۲) بیان مسئله