۳- سیاست مدیریت اعتباری :
شرکتها در مدیریت اعتبارات از روشهایی استفاده می کنندکه از نظر ریسک و بازده متناسب باشند بازده زمانی افزایش مییابد که مشتری شرایط اعتبار را رعایت نماید و ریسک در این مورد احتمال عدم وصول مطالبات و یا احتمال شرکت برای وصول مطالبات مجبور شود انجام دهدمی باشد.ارکان اصلی سیاست مدیریت اعتبارات عبارتنداز :
-
- معیارهای اعطای اعتباری به مشتریان
-
- گرفتن وثیقه از مشتریان
- روش وصول مطالبات
درمورد اعطای اعتبار به مشتریان در دو مورد تصمیم گیری می شود:
الف:شرکتهایی که برای بار اول خرید میکنند.
ب:شرکتهایی که از مشتریان قدیمی هستند
در تضمین مطالبات نیز غالبا حسابهای دریافتنی بون وثیقه اند.درمورد کالاهای بادوام بهتر است کالاهای فروخته شده قرار میگیرد تا وثیقه ای برای مطالبات باشد.
وجوه لازم برای اجرای سیاستهای اعتباری:باجرای سیاستهای اعتبتری(یعنی فروش نسیه)مقداری از وجوه شرکت نزد مشتری راکد شده است.هزینه ای که برای این کار انجام می شود چقدر است؟آیا فروش نسیه که موجب افزایش فروش خواهد شد بازده ای بیشتر از این هزینه ایجاد میکند یا خیر؟
برای محاسبه وجوه لازم،عملیات زیر را اجام میدهیم:
۱-محاسبه گردش حسابهای دریافتنی (یعنی چند بار حسابهای دریافتنی تکرار میشوند) و برابراست با:
(۲-۱-۶)
۲-محاسبه متوسط حسابهای دریافتنی(تقسیم فروش بر گردش حسابهای دریافتنی)
۳-تعیین سرمایه گذاری مورد نیاز (درصد هزینه های متغیر به فروش×متوسط حسابهای دریافتنی)
یعنی چه مبلغ نیاز داریم تا بتوانیم چنین اعتباری را ایجاد کنیم.
ریسک اعتباری : فروش اعتباری با دو نوع ریسک مواجه می شود :
۱-ریسک عدم پرداخت به وسیله خریدار
۲-ریسک از دست دادن مشتری
اگر مدیر مالی از سیاست محافظه کارانه استفاده کند چون از عدم وصول مطالبات گریزان است ریسک نوع دوم را می پذیرد و اگر مدیر مالی از سیاست جسورانه استفاده کند سعی میکند برای از دست ندادن مشتری (که از اهمیت بیشتری برخوردار است) ریسک نوع اول را بپذیرد و ریسک عدم پرداخت را تحمل کند.
( تهرانی،۱۳۸۵)
مدیریت سیاست اعتباری شرکت شامل گام های زیر می شود :
-
- گام اول : شرکت ها باید راجع به شرایط اعتباری که تحت ان شرایط اقدام به فروش کالای خود به مشتریان مینمایند تصمیم گیری کنند .
-
- گام دوم : شرکت ها باید شواهدی را در خصوص وضعیت اعتباری مشتریانی که به آن ها فروش نسیه انجام میدهند به دست اورند .
-
- گام سوم : شرکت باید تحلیل اعتباری [۲۵] انجام دهند. به این معنی که مشتریان ریسک دار و بدون ریسک را در خصوص اجرای تعهدات قرار داد ، تجزیه و تحلیل کنند .
-
- گام چهارم :شرکت باید خطی و مشی اعتباری خود را ترسیم کند به این معنی که تا چه اندازه حاضر است به مشتریان خود اعتبار دهد .
- گام پنجم :شرکت اقدام به فروش اعتباری کرده و طی خط مشی اعتباری اقدام به وصول مطالباتش می کند . ((Brealey et al , 2004
۲-۱-۱۲ اهمیت مدیریت سرمایه در گردش
اهمیت روز افزون مدیریت سرمایه در گردش باعث شده است که این موضوع به صورت یک رشته تخصصی مدیریت مالی دراید .در شرکت های بسیار بزرگ ،تعدادی مدیر اجرایی متخصص حضور دارند که تمام وقت و انرژی خود را منحصراً صرف اداره سرمایه در گردش میکنند .دلایل اهمیت این موضوع به شرح زیر است :
-
- سطوح واقعی و مطلوب داراییهای جاری (با توجه به تغییراتی که در فروش واقعی و پیشبینی شده رخ میدهد) دستخوش تغییرات دائمی است.این وضع باعث می شود که درباره سطح مطلوب یا مورد انتظار از داراییهای جاری ، به صورت مستمر(روزانه) تصمیماتی گرفته شود .
-
- شاید با توجه به تغییراتی که در میزان داراییهای جاری رخ داده است ، مدیران مجبور شوند در تصمیماتی که قبلا برای تامین مالی گرفته اند تجدید نظر کنند ،مثلا اگر برای تامین مالی دارایی های جاری از مبالغ سنگینی وام کوتاه مدت استفاده شده است گرفتن وام های اضافی و تمدید وام هایی که به سر رسید میرسند مستلزم صرف وقت و انرژی بیشتر مدیریت شرکت خواهد بود.
-
- میزان منابع و مصارف وجوهی که به سرمایه در گردش تخصیص داده می شود باید مشخص شود .داراییهای جاری حدود ۷۵ درصد کل داراییهای شرکت و بدهی های جاری حدود ۶۰ درصد ساختار سرمایه هستند این بدان معنا است که به عنوان مثال اگر کل داراییهای یک شرکت ۵۰۰ میلیارد ریال باشد مبلغ ۳۷۵ میلیارد ریال ان ممکن است به صورت داراییهای جاری باشد و بدهیهای جاری هم حدود ۳۰۰ میلیارد ریال خواهد شد .
- اگر مدیریت سرمایه در گردش صحیح نباشد احتمال دارد فروش و سود شرکت کاهش یابد و چه بسا شرکت در پرداخت بموقع دیون و تعهدات خود ناتوان بماند )نوو،۱۳۸۵ (
مدیریت سرمایه در گردش از جمله مهم ترین مسائل ساختار مدیریتی است .اهمیت این موضوع به دلیل عوامل زیربیشتر می شود
-
- بیشتر شرکت های ایرانی به دلیل موقعیت تورمی و کاهش قدرت خرید پول ،ترجیح میدهند تا وجه نقد را به دارایی دیگر تبدیل تبدیل کنند و این امر موجب می شود که شرکت ها در سر رسید بدهی ها دچار کمبود نقدینگی شوند و به اعتبار سازمان لطمه وارد شود .
-
- از طرفی کمبود سرمایه در گردش در اغلب شرکت هایی که با پریشانی مالی مواجهه شدهو در نهایت سرنوشت برخی از آن ها به ورشکستگی کشیده می شود یکی از دلایل عمده اهمیت سرمایه در گردش است .
- سرمایه گذاران به دنبال سرمایه گذاری هایی هستند که بیشترین بازده سهام را داشته باشد و در این موارد سرمایه گذاران باید از وضعیت موجود مطمئن باشند و این اطمینان با مشاوره و برنامه ریزی حاصل می شود تا زوایای تاریک مسیر سرمایه گذاری روشن شود . در این مورد سرمایه گذار دو مسئله پیش رو دارد اول اینکه جه مقدار سرمایه و در چه حوزه هایی وارد کند ، دوم این که سرمایه را چگونه در یک افق بلند مدت هدایت کند .برای این موارد نیاز به تدوین استراتژی دارد که اینده بازار را امروز تشخیص دهد)حسن پور ،۱۳۸۸ (