رضائیان کارآفرینی را فراگرد شکار فرصتها به وسیله افراد، بدون در نظر گرفتن منابع موجود در اختیار تعریف میکند و در اصل بر این مهم استوار است که کارآفر ینان به هنگام تصور فرصت های جدید، محدودیتهای منابع جاری را نادیده میگیرند(رضائیان،۱۳۹۰).
فرای (۱۹۹۳) معتقد است کارآفرینی یعنی در هم آمیختن ویژگیهای شخصی، ابزار مالی و منابع موجود در محیط کار که از راه فرآیندی انجام میپذیرد و بقا مییابد(ناهید،۱۳۹۱،ص۴۲).
جدول ۲-۱- تعاریف کارآفرینی و کارآفرین از دیدگاه صاحبنظران
ردیف
صاحبنظران کار آفرین
تعریف کار آفرینی و کار آفرین
۱
ژان باتیست سی
کار آفرین فردی است که منابع اقتصادی را از حوزه ای که دارای بهره وری و سود پائین تر است، به حوزه ای که دارای بهره وری و سود بالاتر است،منتقل میکند
۲
ژوزف شومپیتر
کار آفرین فردی است که ترکیبات جدیدی را در تولید و ایجاد میکند و کار آفرینی عبارت است از عرضه کالایی جدید،روشی جدید در فرایند تولید،ایجاد بازاری جدید،یافتن منابع جدید و ایجاد هر گونه تشکیلات جدید در کسب و کار.
۳
کرانرنز[۱]
کار آفرینی بر بهرهبرداری از فرصتهای کشف نشده تأکید دارد.
۴
پیتر دراکر[۲]
کار آفرینی بهرهبرداری از فرصتها برای ایجاد تغییر است و کار آفرین همواره به دنبال تغییر، پاسخ دادن به آن و بهرهبرداری از آن به عنوان یک فرصت است.
۵
و سپر[۳]
کارآفرینان افرادیاند که رقابت را افزایش میدهند، به دنبال فرصتهای مناسبیاند تا در محیط بازار،نیازهای برآورده نشده را برآورده کنند و عقاید جدید را خلق و اجرا کنند.
۶
تیمونز[۴]
کار آفرینی، خلق چیزی ارزشمند از هیچ است.
۷
استیونسون[۵]
کارآفرینی عبارت است از پیگیری فرصتها بدون توجه به منابعی که در کنترلاند.
۸
پارستون[۶]
کارآفرینی رفتاری مدیریتی است که فراتر از ظرفیتهای افراد به طور دائم از فرصتها برای دستیابی به نتایج بهرهبرداری میکند.
۹
تامپسون[۷]
کارآفرینی موقعیت یابی و بهرهبرداری از فرصتهاست.
۱۰
استونر[۸]
کار آفرین کسی است که کسب و کار مخاطره آمیز جدید و سازمان جدیدی را بنیانگذاری میکند.
۱۱
احمد پور و مقیمی
کار آفرین، فردی است که دارای ایده و فکر جدید میباشد و با بسیج منابع از طریق فرایند ایجاد یک کسب و کار(کسب و کار الکترونیکی یا اینترنتی[۹]، کسب و کار خانگی[۱۰]، کسب و کار خانوادگی[۱۱]، کسب و کار کوچک و متوسط[۱۲]) که توام با مخاطرههای و اجتماعی و حیثیتی است، محصول فرصت جدید به بازار عرضه میکند.
منبع: (احمدپورداریانی ومقیمی،۱۳۸۶،ص۴۸)
امروزه تمامی کشورها برای دستیابی به هدفهای راهبرد ملی،رشد اقتصادی،پویایی فرهنگی،تعالی مدنی و سیر توسعه پایدار بر مبنای بسط نوآوری،فناوری و کارآفرینی ،مدیریت دانش و دانایی محوری در سطوح و حوزه های مختلف ،در پی بالندگی سرمایه انسانی و ارتقای کیفیت نیروی انسانی خویش است(همان منبع).
کارآفرینی فرایندی است که در آن فردکارآفرین با ایده های نو و خلاق و شناسایی فرصت های جدید و با بسیج منابع ،مبادرت به ایجاد کسب و کار و شرکت های نو،سازمانهای جدید و نوآور و رشد یابنده نموده که توام با پذیرش مخاطره و ریسک منجر به معرفی محصول و یا خدمت جدیدی به جامعه میگردد(استونسون و جاریلو ،۱۹۹۰،به نقل از ذبیحی،۱۳۸۵).
فرآیندی که بتواند با بهره گرفتن از خلاقیت، چیز نویی را همراه با ارزش جدید با بهره گرفتن از زمان، منابع، ریسک و به کارگیری همراهان به وجود آورد کارآفرینی گویند(احمدپورداریانی،۱۳۸۴).به عقیده «ارتورکول»(۲۰۰۳) کارآفرینی عبارت است از فعالیت هدفمند که شامل یک سری تصمیمات منسجم فرد یا گروهی از افراد برای ایجاد، توسعه یا حفظ واحد اقتصادی است.گووررو (۲۰۰۶)کارآفرینی را قبول مخاطره، تعقیب فرصتها، ارضای نیازها از طریق نوآوری و تأسیس یک کسب و کار میداند.
آقایی (۱۳۸۲) در کتاب سازمان های کار آفرینی در ضمن گرد آوری مفهوم کار آفرینی از دیدگاه دانشمندان ، مهمترین تعریف¬ها را به شرح زیر ارائه نموده است :
۱- پروسه ایجاد ثروت ۲- پروسه تخریب خلاق ۳- پروسه هدایت به خلق سازمان جدید بدون توجه به نوع پتانسیل سازمان ۴- توسعه موقعیت¬ها و اقدامهای نوآورانه همراه با خطر چه در سازمانی که قبلاً تأسيس شده یا به صورت آزاد و مستقل ۵- روش اداره ای است که فرصت¬ها را بدون در نظر گرفتن منابع موجود و قابل کنترل فعلی تعقیب میکند .۶- وظایف ، فعالیت¬ها و اعمالی که برای تحقق فرصت شناخته شده و ایجاد سازمانی مناسب با آن کمک میکند. ۷- پروسه ای فراتر از شغل و حرفه بلکه کار آفرینی یک شیوه زندگی است .
دکتر دل مایر در سال ۲۰۰۱ در گزارش هیئت رئیسه بنیاد کلمن نقل کرد :«اگر قرار است ما نهضت کارآفرینی را به مرتبه بالاتری هدایت کنیم تنبلی و رخوت جایی ندارد. انرژی تازهای لازم است تابه تسریع اصلاحات ساختاری و ایجاد مشروعیت مستمر برای آموزش کارآفرینی بپردازیم. ما باید به جذب و گسترش نسل آینده مربیان بپردازیم. جنگ تمام نشده است. هنوز هم هوشیاری و استقامت شعار روز میباشند و این به تلاشش میارزد»(مقیمی، ۱۳۸۳،ص ۲۰).
۲-۱-۲- اهمیت کارآفرینی
کارآفرینی از محورهای اصلی رشد و توسعه است و از نظر برنامهریزی توسعه اقتصادی و توسعه پایدار دارای اهمیت است، زیرا:
۱ـ موجب ایجاد اشتغال میشود.
۲ـ موجب افزایش سود و سرمایه سرمایهگذاران میشود.
۳ـ موجب دگرگونی ارزشها و تحول ماهیت آن ها میشود و ارزشهای تازهای به وجود میآورد.
۴ـ موجب پر شدن خلاء و شکافهای بازار کار میشود، یعنی با توجه به دگرگونی شرایط بازار کار و فراهم شدن فرصتهای تازه تصمیمهای تازهای گرفته میشود
۵ـ موجب گذر از رکود اقتصادی، جبران عقب ماندگیهای اقتصادی و آسان شدن روند رشد و توسعه کشور میشود
۶ـ کارآفرینی به هنگام بحران و ناتوانی بخش خصوصی در ایجاد اشتغال میتواند باعث جلوگیری از پس روی اقتصاد شود.
۲-۱-۳- تعریف کار آفرین
از وفتی که واژه کارآفرین در محافل علمی مطرح شده است، تعاریف متفاوتی از آن بر اساس دیدگاه های گوناگون ارائه شده است که عمده ترین آن ها عبارتند از :
· مطابق دایره المعارف برتانیکا، کارآفرین شخصی است که کسب و کار ویا مؤسسه اقتصادی را سازماندهی و مدیریت کرده و خطرات ناشی از آن را می پذیرد .
· مطابق واژه نامه دانشگاهی وبستر ، کارآفرین کسی است که متعهد می شود مخاطره های یک فعالیت اقتصادی را سازماندهی ، اداره و تقبل کند (اسکندانی ، ۱۳۷۹).