کنترل مشارکتی: منظوراز نظارت وکنترل مشارکتی نوعی از کنترل است که از مشخصه های بارز آن، نظارت دبیران بر کار خود، خودارزیابی توسط دبیران و کنترل درونی معلمان میباشد. (طباطبایی، ۱۳۷۸)
۱-۶- سوالات پژوهش:
نظر به اینکه تحقیقات پیشین هنوز به صورت مشخص و صددرصد تعیین نکرده اند که بین سبک های مدیریت (مشارکتی، متعادل وسنتی) و خلاقیت رابطه وجود دارد یا نه بنابرین هفت سوال اساسی در این تحقیق مطرح میشود که هر کدام به بررسی رابطه یک متغیر(پیش بین) مستقل و متغیر(ملاک) وابسته میپردازد .
۱- آیا بین سبک مدیریت سنتی و میزان خلاقیت دبیران رابطه وجود دارد؟
۲- آیا بین سبک مدیریت متعادل و میزان خلاقیت دبیران رابطه وجود دارد؟
۳- آیا بین سبک مدیریت مشارکتی و میزان خلاقیت دبیران رابطه وجود دارد؟
۴- آیا مؤلفه های سبک مدیریت سنتی (تصمیم گیری، ارتباطات، رهبری، ساختار و کنترل) پیشبینی کننده خلاقیت دبیران است؟
۵- آیا مؤلفه های سبک مدیریت مشارکتی (تصمیم گیری، ارتباطات، رهبری، ساختار و کنترل) پیشبینی کننده خلاقیت دبیران است؟
۶- آیا تفاوت ضرایب همبستگی به دست آمده از سبک مدیریت مشارکتی و خلاقیت با سبک مدیریت سنتی و خلاقیت معنی دار است؟
۷- آیا بین سبک مدیریت مدیران زن و مرد تفاوت معنی دار وجود دارد؟
۸- آیا مؤلفه های سبک مدیریت متعادل (تصمیم گیری، ارتباطات، رهبری، ساختار و کنترل) پیشبینی کننده خلاقیت دبیران است؟
۹- آیا مؤلفه های سبک مدیریت (تصمیم گیری، ارتباطات، رهبری، ساختار و کنترل) پیشبینی کننده خلاقیت دبیران است؟
۱۰-آیا بین سبکهای مدیریت وخلاقیت دبیران رابطه وجود دارد؟
۱-۷-تعاریف عملیاتی اصطلاحات علمی:
تعاریف عملیاتی:
مدیریت مشارکتی: در این تحقیق منظور از مدیریت مشارکتی نمره ای است که از سوالات ۱تا ۲۶ از مقیاس افتراق مفهومی مدیریت به دست میآید که عبارت است از کسب نمره بین (۱۸۲-۱۰۵) در مقیاس افتراق مفهومی مدیریت.
مدیریت متعادل: در این تحقیق منظور از مدیریت متعادل نمره ای است که از سوالات ۱تا ۲۶ از مقیاس افتراق مفهومی مدیریت به دست میآید که عبارت است از کسب نمره بین (۱۰۴-۷۹) در مقیاس افتراق مفهومی مدیریت.
مدیریت سنتی: در این تحقیق منظور از مدیریت سنتی نمره ای است که از سوالات ۱تا ۲۶ از مقیاس افتراق مفهومی مدیریت به دست میآید که عبارت است از کسب نمره بین (۷۸-۱) در مقیاس افتراق مفهومی مدیریت.
خلاقیت: در این تحقیق منظور از خلاقیت نمره ای است که از سوالات۱تا ۱۹ از پرسشنامه خلاقیت به دست میآید.
تصمیم گیری مشارکتی: از دیدگاه محقق مشارکتی بودن تصمیم گیری میزان امتیازی است که از بعد تصمیم گیری مقیاس افتراق مفهومی مدیریت به دست میآید که عبارت است از کسب نمره مساوی یا بیشتر از۲۱در مقیاس افتراق مفهومی مدیریت. (سوالات ۱تا۵)
ارتباطات مشارکتی: از دیدگاه محقق مشارکتی بودن ارتباطات میزان امتیازی است که از بعد ارتباطات مقیاس مدیریت مشارکتی به دست میآید که عبارت است از کسب نمره مساوی یا بیشتر از ۲۱در مقیاس افتراق مفهومی مدیریت. (سوالات ۶تا۱۰)
رهبری مشارکتی: از دیدگاه محقق شیوه رهبری مشارکتی میزان امتیازی است که از بعد رهبری مقیاس افتراق مفهومی مدیریت به دست میآید که عبارت است از کسب نمره مساوی یا بیشتر از ۲۵در مقیاس افتراق مفهومی مدیریت. (سوالات ۱۱تا۱۶)
ساختار مشارکتی: از دیدگاه محقق ساختارمشارکتی میزان امتیازی است که از بعد ساختار مقیاس افتراق مفهومی مدیریت به دست میآید که عبارت است از کسب نمره مساوی یا بیشتر از ۲۵در مقیاس افتراق مفهومی مدیریت. (سوالات ۱۷تا۲۲)
کنترل مشارکتی: از دیدگاه محقق کنترل مشارکتی میزان امتیازی است که از بعد کنترل مقیاس افتراق مفهومی مدیریت به دست میآید که عبارت است از کسب نمره مساوی یا بیشتر از ۱۷در مقیاس افتراق مفهومی مدیریت. (سوالات ۲۳تا۲۶)
فصل دوم
مبانی نظری موضوع و پیشینه تحقیق
مقدمه
چنانچه مدیریت مشارکتی را مانند رهیافتی جامع برای جلب مشارکت فردی و گروهی کارکنان در جهت حل مسائل سازمان و بهبود مستمر در تمام ابعاد تعریف کنیم و بر این باور باشیم که مدیریت مشارکتی ارتباط دائم، متقابل و نزدیک بین مدیریت ارشد و کارکنان است میتوان گفت که مدیریت مشارکتی به معنای مشارکت افراد مناسب، در زمان مناسب و برای انجام کار مناسب است. بر پایه این تعریف، مشارکت کارکنان در کارهایی که به خود آن ها مربوط می شود، مشارکتی داوطلبانه، ارادی و آگاهانه خواهد بود که این درگیری شخص را تشویق میکند که به تحقق هدف های گروه کمک کند و در مسؤلیت ها و پیامدهای آن ها سهیم شود. مدیریت مشارکتی دو هدف عمده را دنبال میکند: نخست، ارج نهادن به ارزش های انسانی و به یاری طلبیدن افرادی که به نوعی با سازمان در ارتباط اند. دوم، رسیدن به هدف های از پیش تعیین شده به کمک همین افراد.
مبانی نظری موضوع و پیشینه تحقیق
۲-۱- نظریه های کلاسیک (سنتی)مدیریت
الف)مدیرت علمی[۱۴]: از لحاظ این نظریه سازمان اساسا “ساخت وکار “یا ماشینی برای تهیه و تجهیز نیروی جسمی افراد انسان برای ایفای مؤثر وظایف تلقی میشود. فردریک تیلور[۱۵]، بانی مدیریت علمی، با ملاحظاتی درباره کارایی تولید و محدودیت توانایی جسمی افراد انسان، پیشنهادهایی برای اثربخش سازی سازمانها ارائه داد. منظور از کارایی، بالا بردن سطح تولید و بیشینه سازی بازده با کمترین هزینه است (علاقه بند، ۷۸).
تیلور در کتاب اصول مدیریت علمی(۱۹۱۱)جوانب عمده نگرش خود را شرح داده مخصوصا به مضامین اساسی زیر تأکید میکند.
اولا، طراحی دقیق شغل و وظیفه را تنها راه افزایش کارایی دانسته پیشنهاد میکند که وظایف و فعالیتهای سازمانی به شیوه ای منظم طراحی شوند. سپس بر مبنای این اصل، میافزاید که کارکنان به دقت برگزیده و برای انجام وظایف خود تربیت شوند و در عین حال، ابزارها و رویه های انجام کار بر اساس مطالعات دقیق، استاندارد گردند.
ثانیاً، به انگیزش کارکنان و شیوه بیشینه سازی آن در قلمرو کار توجه کرده انگیزه کار را عمدتاً ناشی از شوق به درآمد مالی میداند. بنابرین، افزایش تولید را به پاداشها و مشوقهای پولی وابسته دانسته سیستمی برای پرداخت دستمزد پیشنهاد میکند که در آن مزد مستقیما با افزایش تولید پیوند دارد.
ب)مدیریت اداری: فایول تقریبا همزمان با تیلور به نگارش در زمینه مدیریت پرداخت، منتهی نظریه تیلور بر سطح عملیاتی در رده پایین سلسله مراتب اداری تمرکز داشت ولی نظریه فایول به سطح مدیریت در رأس سلسله مراتب سازمانی متمرکز بود (همان منبع).