دوانی، عبدالله(۱۳۸۷). محوریت سرمایه انسانی (نیروی انسانی آموزش دیده) در فرایند توسعه امری است مورد تأکید اکثر اقتصاددانان و یکی از شرایط استفاده کارا از نیروی انسانی، توزیع جغرافیایی این عامل به تناسب نیاز منطقه ای است. در این راستا پژوهش حاضر با تأکید بر خطوط مشی برنامه سوم توسعه، در تطبیق با عوامل انسانی، جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی مناطق مختلف کشور، با بهره گرفتن از سه دسته شاخص های جمعیتی، آموزشی، اقتصادی- اجتماعی، توزیع کمی و کیفی پذیرش دانشجو در دانشگاه آزاد اسلامی را پیشنهاد میکند. در این پژوهش با بهره گرفتن از روش های تاکونومی عددی و شاخص سازی، ابتدا استان های کشور را به منظور تعیین تعداد پذیرش دانشجو رتبه بندی میکنیم، و سپس بر اساس برآورد نیاز به نیروی انسانی متخصص، اندازه مطلوب پذیرش دانشجو در زیر گروههای مختلف آموزشی پیشنهاد میگردد.
ملکشهریور، حسن(۱۳۸۳) در تحقیقی با عنوان”بررسی وضعیت دوره های دکتری علوم انسانی از دیدگاه اعضای هیات علمی” تلاش نموده است تا از طریق گفتگو با هیئت علمی دوره های دکتری و نیز بررسی مدارک و اسناد و گفتگو با دانشجویان دوره دکتری به بررسی جنبه های مختلف آموزشی و پژوهشی این دوره ها در رشته های علوم انسانی بپردازد. در تحقیق او تأکید بر شناخت اجمالی عوامل بازدارنده در مسیر ارتقای کیفی این دوره ها بوده است. هدف این تحقیق بررسی وضع موجود دوره های دکتری در رشته های علوم انسانی از دیدگاه اعضای هیئت علمی شاغل به تدریس و پژوهش در این مقطع بوده است.
مردیها(۱۳۸۳). نتایج پژوهشی تحت عنوان آسیبشناسی آزمون ورودی دانشگاهها، مؤسسه پژوهشی و برنامه ریزی آموزش عالی، حاکی از آن است که مشکلات ناشی از شیوه آزمون سراسری ورود به دانشگاه به حدی است که چارهاندیشی برای آن را ناگزیر میسازد. وی راه حلهای پیشنهادی وزارت علوم را کافی ندانسته و تغییرات جدیتری را در این زمینه لازم میداند از جمله توزیع تراکم آموزش عالی در دانشگاه، توزیع تراکم سنجش توانایی تحصیلات دانشگاهی در کنکور.
کاردان (۱۳۸۱) در پژوهشی که تحت عنوان ” مبانی پذیرش دانشجو” انجام داد بیان کرد که در تعیین مبانی پذیرش دانشجو باید مقولات زیر را در نظر گرفت:
اهداف عمومی و اختصاصی تحصیل در دانشگاه که شامل: الف- تربیت نخبگان علمی، فنی و هنری و رهبران آیندۀ جامعه معین در شئون مختلف زندگی اجتماعی. ب- سعی در گسترش و اشاعه دانش و فرهنگ در جامعه معین و افزودن میزان آگاهی و خودآگاهی قشرهای گوناگون آن. ج- فراهم کردن زمینۀ پیشرفت علمی و فنی در جهان و مبادلۀ اطلاعات و گفت و شنود در میان دانشمندان و پژوهشگران جامعه با همتایان خود در مراکز علمی و پژوهش دیگر جهان
ویژگی هایی که دانشجو برای تحصیل در دانشگاه به طور کلی و تحصیل در رشته ای که در آن پذیرفته می شود به نحو اخص باید داشته باشد که شامل: الف- داشتن انگیزه یا علاقه حقیقی به تحصیل و تحقیق در رشته ای که برگزیده است. ب- داشتن هوش و استعداد و قابلیت جسمانی که فعالیت در رشته تحصیلی و حرفه و شغل آینده مربوط به آن اقتضا میکند. ج- داشتن فرهنگ و اطلاعات عمومی (کاردان، ۱۳۸۱).
نورشاهی، نسرین(۱۳۷۸): در تحقیقی تحت عنوان”تحولات گزینش دانشجو برای دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی در ایران”تحولات گزینش دانشجو، دلایل ضرورت گزینش دانشجو، سیمای آزمون سراسری، مقایسه تعداد داوطلبان و پذیرفته شدگان قبل و بهد از انقلاب و توزیع آن ها را مورد بررسی قرار داده و در آخر اصول حاکم بر گزینش دانشجو در ایران طی سالهای متمادی را مشخص و معرفی کردهاست.
صفریان، علی(۱۳۷۷): در تحقیقی تحت عنوان” بررسی چگونگی پذیرش دانشجوی دکترای تخصصی” شیوه های آزمون دکتری را بررسی نمود و در نهایت به این نتیجه رسید که آزمون نیمه متمرکز مناسب تر میباشد، در آزمون کتبی دروس اصلی هر رشته بخش اصلی آزمون و در مصاحبه فعالیت های پژوهشی و آموزشی، سوابق تحصیلی و قدرت تجزیه و تحلیل ملاک قرار داده شود.
اهولا و کوکو[۴] (۲۰۱۰) پژوهشی تحت عنوان “گزینش دانشجو و مشکلات آن در رشته اقتصاد و تجارت در فنلاند” انجام دادند. در این تحقیق بیان شد که تأکید نظام آموزش عالی فنلاند بر کیفیت و بهره وری، منجر به افزایش فشار بر دانشگاهها در زمینه گزینش دانشجو و پذیرش آن ها شده است. از سوی دیگر، آزمونهای ورودی سخت و پرهزینه نیز از دیگر مشکلات نظام گزینش دانشجو در فنلاند است. در سال ۱۹۹۹ میلادی در رشته اقتصاد و تجارت تعداد دانشجویان متقاضی، ۸۶۰۰ نفر و تعداد ظرفیت ۲۲۰۰ صندلی بوده است. دانشجویان در فنلاند نمی توانند همزمان برای بیش از یک دانشگاه تقاضای پذیرش بدهند و این مشکل بسیار بزرگی است. گرچه برخی دانشگاهها مانند هلسینکی از سال ۲۰۰۱ میلادی در تلاش شدند که این محدودیت را بردارند. این پژوهش نشان داد که با شکل گیری نهادهای غیردولتی آموزشی در فنلاند، آینده نظام آموزش دانشگاهی و انتخاب دانشجو در فنلاند با پیچیدگی بیشتری همراه شده است و دیگر این که نظام گزینش دانشجو در فنلاند یک دست نیست. برای نمونه، در حوزه روانشناسی بر اساس مصاحبه است اما در حوزه تجارت و اقتصاد بر اساس آزمون ورودی و در حوزه پزشکی بر اساس معیارهای دیگرمی باشد.
برن(۲۰۰۸) در تحقیقی تحت عنوان”موفقیت در فرایند پذیرش در دانشگاه آلمان” به بررسی مسائل پذیرش دانشجو در دانشگاه های آلمان پرداخته است. پیوند میان دولت و میزان موفقیت در فرایند پذیرش در دانشگاهها به بحث کشیده است.
آرسه فرر وکاستیلو[۵] (۲۰۰۷) پژوهشی تحت عنوان “بررسی مصاحبه های مربوط به پذیرش دانشجویان تحصیلات تکمیلی” انجام دادند. در این پژوهش با روش تحلیلهای رگرسیونی به بررسی اعتبار و قدرت پیشبینی در مصاحبه های رودررو به منظور پذیرش دانشجویان تحصیلات تکمیلی پرداخته شد. مواردی که در بسیاری از مصاحبه های رودررو در پذیرش دانشجو مدنظر است عبارت اند از:۱- انگیزه برای پیشرفت در مقطع تحصیلات تکمیلی، ۲-گرایش به پژوهش علمی، ۳- انتظارات علمی از مقطع تحصیلی موردنظر ۴- اشتیاق به تخصیص زمان به مقطع تحصیلی موردنظر ۵- تعهد به اتمام دوره تحصیلی یاد شده (با توجه به عواملی مانند مدیریت ریسک).
۱۵ پروفسور به عنوان مصاحبه گر و ۷۵ متقاضی به عنوان مصاحبه شونده در این پژوهش مشارکت داشتند و نتایج این پژوهش نشان داد که:
۱- خطاهای مربوط به استفاده از چند منبع برای انتخاب دانشجو باعث انحراف در نمراتی می شود که در مصاحبه های رودررو به متقاضیان داده می شود. به این معنا که اگر نمره متقاضی از منبع اول بسیار بالا یا بسیار پایین باشد بر نمره ایی که مصاحبه کنندگان در مصاحبه به فرد متقاضی میدهند میتواند تأثیر مثبت یا منفی داشته باشد.