“
۲-۵-۳- کاربرد فنآوری اطلاعات و ارتباطات در تبادل ارتباط
بسیاری از ابزارهای فنآوری وجود دارند که دانش‌آموزان را در برقراری ارتباط یاری می‌دهند. از جمله تابلو اعلانات، پست الکترونیکی و اتاق‌های مکالمه و … در این حال معلم باید کاربرد کامپیوتر را کنترل و مدیریت کند و ابوت[۴۰] در این ارتباط برنامه‌ریزی دقیقی را قبل شروع طرح‌های ارتباطی توصیه می‌کند در این گونه طرح‌ها بهتر است افرادی که همدیگر را می‌شناسند در گیر شوند و نرم افزار کنترل هم در شبکه مدرسه نصب شود. (فلورین و هگرتی (۲۰۰۴)، ترجمه زارعی زوارکی، ۱۳۹۱، ص ۳۵-۳۶)
۲-۵-۴- کاربرد فنآوری اطلاعات و ارتباطات در ارزشیابی هدف‌های آموزشی
برنامه هایی که ارزیابی مبتنی بر کامپیوتر را ارائه می‌دهند یک نوع ارزیابی مقرون به صرفه ونظام‌مند را ارائه می‌دهند که به تدریج جایگزین فرایند پرزحمتی می‌شود که معمولاً به عهده گروه مدرسین می‌باشد. بنابر نظر گانتر[۴۱] (۲۰۰۱) در حال حاضر برخی از این برنامه ها مبتنی بر روش‌هایی پویای ارزیابی است، به نحوی که دانش‌آموز را از انواع مختلف اشتباهاتش آگاه می‌سازد. مثل برنامه هایی که خود نمایشگر هستند و دانش‌آموزان را تشویق می‌کنند تا روند پیشرفت خود را نظاره کنند. (فلورین وهگرتی (۲۰۰۴)، ترجمه زارعی زوارکی، ۱۳۹۱، ص۳۷)
۲-۵-۵- کاربرد فنآوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ابزار مدیریت
یک سیستم پیشرفته می‌تواند ساخته و طراحی شود و اطلاعات زیادی بیشتر از یک معلم را به تنهایی در خود نگه دارد و بنابرین معلمان می‌توانند از آن در جهت تبدیل راه حل های آموزشی از حالت کلی به صورت مشکلات یادگیری انفرادی کمک بگیرند. مانند وب سایت‌هایی که حاوی اطلاعات در باره موضوع مورد نظر است، گروه‌های مباحثه، مؤسسه بریتانیایی فنآوری ارتباطات و آموزشی بکتا[۴۲] و مجمع سنیت [۴۳]که مخاطب متخصصان آموزشی علاقه مند به فنآوری اطلاعات و ارتباطات است. (فلورین وهگرتی (۲۰۰۴)، ترجمه زارعی زوارکی، ۱۳۹۱، ص ۳۸-۳۹)
۲-۶- آموزش، یادگیری و فنآوری اطلاعات و ارتباطات
آموزش فرآیندی است که طی آن محتوایی انتقال می‌یابد، تا تغییرات نسبتاً پایداری در فرد صورت گیرد آموزش را می‌توان با روش‌ها و شیوه های بسیاری انجام داد.
یادگیری فرآیندی است که طی آن افراد مهارت یا دانش تازه‌ای برای انجام کار و یا جهت بهبود کیفیت کار کسب می‌کنند. آموزش پشتوانه یادگیری است. میان آموزش و یادگیری ارتباط یک جانبه‌ای وجود دارد به صورتی که هرچه آموزش با روش‌ها و شیوه های موثرتر و بهتری انجام گیرد، به همان اندازه یادگیری افزایش می‌یابد. یکی از اهداف تعلیم وتربیت، آموزش می‌باشد. یعنی ارائه و انتقال دانش و اطلاعات به فراگیران، اما امروزه با رشد وگسترش روزافزون اطلاعات تأکید از آموزش، یادگیری می‌باشد. دیگر آموزش و پرورش نمی‌تواند تنها نهاد ارائه دهنده آموزش باشد وهم چنین یادگیری بر کل زندگی قابل تعمیم است. فن آوری اطلاعات و ارتباطات امکانات قدرتمندی را برای تحقق این امر در اختیار می‌گذارد. (جان قلی، ۱۳۹۱)
فنآوری اطلاعات و ارتباطات روش‌های آموزش و یادگیری سنتی را در معرض سوال و تردید قرار داده و امکانات متنوعی را برای فراگیران فراهم آورده است. فنآوری اطلاعات و ارتباطات تنها در آموزش و یادگیری اثر نکرده و وظیفه آن تنها فراهم نمودن امکانات برای فراگیران نیست، بلکه در هویت فراگیران و در معنی و نقش یادگیری نیز تغییر ایجاد کرده‌است و استفاده از این روش آموزش موجب سهولت برقراری ارتباطات ذهنی در موضوع مورد یادگیری می‌شود و سبب نو شدن افکار ذهنی و بررسی بیشتر و عمیق‌تر در موضوع یادگیری می‌شود و خودبه خود به یادگیری‌های جدیدی از جانب یادگیرنده می‌شود. (علی پور و جهان آرا، ۱۳۸۹)
۲-۷- نقش‌های فنآوری اطلاعات در مدارس
با بهره‌گیری از فنآوری اطلاعات، معلمان به سهولت به منابع جدید آموزشی دست می‌یابند و اطلاعات و مواد آموزشی خود را آسان‌تر و سریع‌تر تهیه می‌کنند. همچنین، انتظار می‌رود که فنآوری اطلاعات بتواند مواد آموزشی از قبیل متون، تصاویر، اصوات و سایر موارد مشابه را با کیفیتی بالاتر از قبل در اختیار معلمان قرار دهد. انتظار دیگر، نقش تسهیل کننده فنآوری اطلاعات است، یعنی بتوان با به کارگیری فنآوری اطلاعات، کیفیت یادگیری دانش آموزان را افزایش داد. این کار باید با برقراری ارتباطی فعال میان مدیر دروس، معلمان و دانش آموزان صورت بگیرد، به طوری که این روش ارتباطی به صورت عادتی مناسب در بیاید. هم چنین، فن آوری اطلاعات را می‌توان به عنوان ابزاری برای ایجاد مواد آموزشی تعاملی و با کیفیت بالا در اختیار دانش آموزان و معلمان قرار داد. (لاولس[۴۴]، ۲۰۰۳، به نقل از نوروزی و همکاران، ۱۳۸۷)
جدول ۲-۱- نقش‌های فن آوری اطلاعات در مدارس
وآورآ
رویکرد اهداف اول: ارتباط دهنده ۱-برقراری ارتباط میان اطلاعات، معلم ودانش‌آموز
۲-کاهش محددیت‌های زمانی و مکانی
دوم: هدایت کننده ۱-دسترسی آسان به منابع جدید آموزشی
۲-دست یابی به مواد آموزشی با کیفیت بالاتر
سوم: تسهیل کننده ۱-افزایش کیفیت یادگیری در دانش آموز
۲-تسهیل ارتباط میان مدیر دروس، معلم و دانش‌آموز
چهارم: ابزار طراحی و تولید ۱-ایجاد مواد آموزشی تعاملی
۲-ایجاد مواد آموزشی با کیفیت بالا
اکنون با بحث جامعه اطلاعاتی[۴۵] و رسالت آموزش و پرورش در تربیت افراد برای زندگی در این جامعه و اهمیت استفاده از فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات در غنی‌سازی محتوا و شکل ارائه اطلاعات به دانش‌آموزان، توازن جدیدی میان اهداف آموزش قدیم و جدید را به کمک فن‌آوری‌های جدید طلب می‌کند. (پلگرام و لاو[۴۶]، ۲۰۰۳)
۲-۸- پایه های نظری فنآوری آموزشی
۲-۸-۱- سقراط[۴۷] (۴۶۹-۳۹۹ پیش از میلاد)
از نخستین کسانی که به روش فعال یاددهی- یادگیری توجه نمود سقراط بود. او خود را مامای دانایی می‌خواند زیرا سقراط در گفت وگو با دیگران آنان را یاری می‌داد تا اندیشه‌هایی که روان آن آبستن آن ها بود پدید آید. (نقیب زاده، ۱۳۸۱) در روش سقراطی فراگیر خود فعالیت کرده و در جست و جوست. او بارها تأکید کرده‌است که نباید اطلاعات و دانش را به افراد منتقل کرد. (نقل از جان قلی، ۱۳۹۱)
۲-۸-۲- ونت[۴۸] (۱۹۲۰-۱۸۳۲)
“
