غیرقابل ذخیره بودن :این ویژگی تقریبا در مورد کل سیستم بیمه مصداق دارد ونه تنها به خرید اولیه بیمه مربوط می‌شود بلکه با تمام روابطی که بعدا نیز ممکن است به وجود آید ارتباط پیدا می‌کند. آنچه که در مورد بیمه می‌تواند نگهداری و حفظ شود مثلا مدارک مربوط به سررسید بیمه نامه های عمر به عنوان چیزهای که قابل ذخیره کردن هستند قلمداد نمی شوند.
منحصر به فرد بودن : این ویژگی ممکن است درباره بیمه تا حدودی متفاوت باشد. در رشته هایی از بیمه که ارائه خدمات به نوعی شبیه خط تولید انبوه است و می توان حالت یک نواختی برای آن قائل شد ، مانند بیمه اتومبیل ،شاید تا حدودی استاندارد پذیر باشد. اما حتی در چنین حالتی نیز به میزان زیادی ، ویژگی منحصر به فرد بودن خدمت به ویژه در زمان خسارت وجود خواهد داشت .
تاثیرپذیری از مصرف کنندگان : این ویژگی نیز ممکن است درباره بیمه تا اندازه ای با خدمات دیگر متفاوت باشد . اما همان گونه که بعدا تشریح خواهد شد، ادراکات و پیش ذهنی های مصرف کننده، عامل مهمی در خرید بیمه نامه و یا تدوام یک قرارداد بیمه محسوب می شود. با توجه به ویژگی هایی که برشمردیم می توان نتیجه گرفت که سیستم بیمه هرچه بیشتر بتواند بر ادراکات مصرف کننده تاثیر مطلوب داشته باشد، ویژگی های خدمتی بودن آن بیشتر می شود. بیمه به طور۱۰۰% خدمت نیست؛ ولی به محصولات غیر ملموس، خیلی نزدیک تر است تا محصولات ملموس. مصرف کننده خدمات به هر نوعی از خدمت به عنوان محصولی خاص با یک سری خدمات جنبی نمی نگرد بلکه به عنوان یک کل به آن نگاه می‌کند. مصرف کننده ازهرنوع که باشد خدمات را به عنوان یک فرایند کلی در نظر می‌گیرد و این فرآیندی است که بازاریابی مدیر بازار باید برای آن بازارسازی کند (ناصحی فرو همکاران، ۳۹).
۲-۵-انواع بیمه
برای رسیدن به یک طبقه بندی مناسب ، بازارهای بیمه رابه پنج حوزه بیمه فردی، بیمه خانوار، بیمه کسب وکار ،بیمه مزایای کارکنان و بیمه اجتماعی تقسیم می‌کنیم.( اوترویل ، ۱۳۸۱)
در تقسیم بندی دیگر انواع اصلی بیمه عبارت انداز :
بیمه های بازرگانی و بیمه های دولتی (عمومی ) ، که بیمه های بازرگانی خود به بیمه های اشخاص (عمر ، حوادث ، درمان ) ،بیمه های اشیاء ، بیمه های مسئولیت و بیمه های زیان پولی تقسیم می‌شوند و بیمه های دولتی نیز شامل بیمه های اجتماعی می‌باشند.
۲-۵-۱-بیمه عمر
بیمه های عمر ، جزء بیمه های اشخاص محسوب می‌شوند. بیمه عمر ، قراردادی است که به موجب آن بیمه گردر مقابل دریافت حق بیمه، متعهد می شود که در صورت فوت بیمه گذار یا در صورت زنده ماندن او در موعد تعیین شده در قرارداد، مبلغ تعیین شده در قرار داد را به بیمه گذار یا شخص معیین شده از سوی او بپردازد ( اوبر، ۱۳۷۸).
قراردادهای بیمه عمر را به چهار دسته کلی تقسیم بندی کرده‌اند :
-
- بیمه عمر زمانی (به صورت فوت یا خطر فوت ساده زمانی )
-
- بیمه تمام عمر
-
- بیمه عمر و پس انداز
- مستمری ها ( باقری گیگل، ۱۳۸۴)
بیمه های عمررا از سه جنبه موضوع بیمه، شکل یا ترتیب انجام تعهدات بیمه گر و قصد بیمه گذار به تامین سرمایه یا مستمری، به صورت زیر طبقه بندی کرده‌اند :
– خطری که موضوع بیمه قرار می‌گیرد : از این نظر بیمه های عمر را به بیمه های خطر فوت، به شرط حیات و مختلط ( دارای خطر فوت و شرط حیات است ) تقسیم می‌کنند .
– شکل و ترتیب انجام تعهدات بیمه گر: ازاین نظر بیمه های عمر رابه بیمه های سرمایه ثابت و مستمری تقسیم می‌کنند.
– قصد بیمه گذار برای تامین سرمایه یا مستمری از نظر اینکه بیمه برای خود و یا برای بازماندگان یا اشخاص مورد توجه بیمه گذار و یا هردو باشد؛ از این نظر بیمه های عمر را به این سه دسته بیمه عمر در صورت حیات بیمه شده، بیمه عمر در صورت فوت بیمه شده و بیمه های عمر مختلط تقسیم می‌کنند. در کلیه بیمه های فوق، بیمه شده ممکن است یک نفر و یا دو نفر ویا چند نفر باشد(فرجادی ،۱۳۵۴).
۲-۵-۲-بیمه های به شرط فوت
قراردادهایی که به موجب آن بیمه گر متعهد می شود در صورت فوت بیمه گذار در مدت اعتبار قرارداد، سرمایه بیمه مستمری تعیین شده در قرار داد را به استفاده کننده بپردازد. این نوع بیمه معمولا یک ساله صادر می شود و دارای چهار نوع زیر است :
الف) بیمه تمام عمر : برپایه این قرارداد ، بیمه گر متعهد می شود که در صورت فوت بیمه گذار در هر زمان، سرمایه بیمه مذکور در قرار داد را به استفاده کننده بپردازد. در برابر این تعهد بیمه گر، بیمه گذار نیز متعهد پرداخت حق بیمه برطبق قرارداد است. پرداخت حق بیمه به صورت یکجا به هنگام بستن قرار دادن و یا به صورت پرداخت اقساطی است. در صورت پرداخت اقساطی ، بیمه گذار متعهد پرداخت حق بیمه ها در تمام مدت بیمه نامه می‌گردد و این که متعهد می شود که اقساط حق بیمه را تا پایان مدت تعیین شده در قرار داد بپردازد . این گونه قرارداد بیمه عمر، تشابه زیادی با قرارداد بیمه عمر از نوع پس اندازی دارد و دربرگیرنده اندوخته ریاضی است، بدین معنا که بیمه گر می‌داند که باید به تعهد خود در مورد پرداخت سرمایه بیمه عمل کند. تنها چیزی که جنبه احتمال دارد ، تاریخ پرداخت یا تاریخ انجام تعهد بیمه گر است. این گونه بیمه عمر نسبتا گران است، با این وصف به صورت تامین تبعی می توان از آن استفاده کرد ( به منظور تصفیه حقوق ، بدهی مربوط به ارث ، تامین مبلغ مانده بدهکار قراردادهای جاری متداول برای زمان فوت بیمه گذار ، پرداخت اجاره بهاء ، هزینه تلفن و…..) ( اوبر، ۱۳۷۸).
ب)بیمه های عمر زمانی :در این نوع بیمه نامه ها ، سرمایه مورد تعهد تا زمان معینی قابل پرداخت است و پس از انقضای این مدت ( که آن را مدت بیمه نامه می‌نامند)، بیمه خاتمه یافته و بیمه گر تعهدی ندارد.
ج ) بیمه عمر با سرمایه نزولی یا مانده بدهکار : در این نوع بیمه، سرمایه متناسب با زمان به تدریج کاهش می‌یابد. مثلا اگر بیمه گذار بیمه نامه ۲۰ ساله خریداری نماید، اگر فوت در سال اول قرارداد روی دهد، بیمه گر باید تمام سرمایه و اگر در سال دوم اتفاق افتد و در سال سوم سرمایه را و الی آخر سرمایه پرداخت کند . این بیمه بیشتر در بانک‌ها و موسساتی که وام ( دراز مدت یا کوتاه مدت ) پرداخت می‌کنند، کاربرد دارد . چون طبق قرار داد با پرداخت هر قسط وام به همین میزان از تعهدات بیمه گر کاسته می شود و تعهد بیمه گر در مقابل وامی که بیمه گذار دریافت نموده، مبلغ وام منها اقساطی پرداختی است .
د) بیمه عمر با سرمایه صعودی : در این نوع قرارداد، سرمایه بیمه برحسب تصاعد عددی در هر سال که فوت پیش آید افزایش می‌یابد. به این صورت که چنانچه فوت در سال اول پیش آید تمام سرمایه بیمه مثلا۰۰۰,۰۰۰,۵۰ ریال پرداخت می شود و اگر در سال دوم اتفاق افتد ۰۰۰,۰۰۰,۱۰۰ریال و چنانچه در سال سوم فوت پیش آید ۱۵ میلیون و الی آخر تا پایان قرارداد (امیری، ۱۳۸۲).
