از موسیقی می توان به عنوان ابزاری برای ایجاد ادراک واقعیت و ارتباط غیر کلامی در بیماران استفاده کرد، فعالیتهایی نظیر آواز خواندن و نواختن ساز، انتخاب نوارهایی برای شنیدن و حرکت با موسیقی، درک وضعیت زمان و مکان را به وجود می آورد و دقت بیماران و توجه لحظه به لحظه آن ها را ایجاب میکند. ضمناً می توان از آهنگ هایی خاص برای ایجاد و تقویت خودآگاهی، درک واقعیت و الگوهای رفتاری مناسب اجتماعی در بیمارانی که از روان پرشی رنج میبرند استفاده کرد. اشخاصی که بیماریهای روانی یا اختلات رفتاری خفیفی دارند برای کاهش نگرانی ها و فشارها و افزایش احساس ارزش شخصی احتیاج به یادگیری راه هایی دارند که از طریق آن احساسات خود را به طور مناسب و درست ابراز کنند و پرخاشگری و تحریکات آنی مخرب خود را کنترل کنند .
یکی از راه های تشویق بیماران برای قبول مسئولیت کارهای شان نوشتن با انتخاب اهدافشان به وسیله ی خود آن ها است. موسیقی در استعداد های آلبرت انیشتین نیز تاثیر داشته، او که در کودکی کم هوش و کودن بود.، با خریدن ویلون و یادگیری نواختن موسیقی راه پیشرفت را برای خود باز و هموار نمود.
کار موسیقی درمانگران چیست؟
موسیقی درمانگران، فعالیت های موسیقی را هم به صورت وسیله ای «ابزاری» و هم به صورت «کلامی» استفاده میکنند که تسهیلاتی فراهم نمایند تا تغییراتی را که ماهیت غیر موسیقی دارد.، طراحی نمایند. برنامه های موسیقی درمانی بر اساس ارزیابی فردی «برنامه درمانی «برنامه» ارزشیابی به صورت مداوم انجام میگیرد. اغلب موسیقی درمانگران مانند اعضای تیم روانپزشکی، برنامه هایی را به صورت گروهی یا انفرادی برای کمک به کاهش اضطراب و افزایش درک بهتر به درمانجوها ارائه میدهند
چه انتظاراتی می توان از یک موسیقی درمانگر داشت؟
موسیقی درمانگران با تیم روانشناسان برای ارزیابی بهترین احساس، سلامت جسمی، عملکرد اجتماعی، تواناییهای برقراری ارتباط به صورت گفتاری و مهارت های شناختی بر اساس پاسخ هایی که درمان جو به موسیقی میدهد، کار میکنند.
وقتی که تجربیات موسیقی فردی توسط موسیقی درمانگر برای تثبیت توانمندی های کار کردی و نیازها طراحی می شود، ممکن است پاسخ ها بلافاصله و به سرعت ظاهر شوند درمانجوها برای بهره بردن از موسیقی درمانی نیازی به سابقه در موسیقی ندارند.
چه کسی شایسته ی کار به عنوان موسیقی درمانگر میباشد؟
کسانی که در یکی از ۷۰ رشته ی موسیقی درمانی فارغ التحصیل شده اند و مدرک کسب کردهاند، دارای یک اعتبار نامه هستند که مجوز ورود آن ها به این حوزه میباشد. این اعتبار نامه یا مجوز توسط مؤسسه نظارت بر موسیقی درمانگران (سازمان مستقل و غیر انتفاعی کمیسیون ملی کارگزارن اعتبار نامه ها) صادر می شود. این اعتبار نامه هر ۵ سال یک بار تأیید می شود. شخصی که در این زمینه تعالیم صحیح ندیده و اعتبار نامه ندارد به هیچ وجه شایسته سرویس دهی موسیقی درمانی نیست.
محل ارائه موسیقی درمانی :
موسیقی درمانگران خدمات لازم را در مراکز روان درمانی، کلینیک های بیماران سر پایی، مراکز سلامت ذهنی، مراکز ترک اعتیاد و الکل، خانه های آمادگی، اماکن عمومی، بیمارستان ها مدارس و مراکزی که امکانات دیگر را ارائه میکنند انجام میدهند، (سلامت و شادکامی، سال اول آبان ۸۳).
اصول صدا و موسیقی درمانی :
اصول زیادی در مورد صدا و موسیقی درمانی وجود دارد در اینجا این اصول را در چهار اصل خلاصه یا ادغام کرده تابه کاربرد آسان تر آن ها پی برده شود. این چهار اصل ضروری ترین اصول برای شروع کار موسیقی درمانی میباشند.
اصل اول :
ارتعاش : در موسیقی درمانی، ارتعاش عبارت است از قابلیت نوسان یا بسامد صدا که باعث عکس العمل در بدن انسان می شود. هر سلولی در بدن یک تشدیدگر صداست، سلول هایی که تشکیل اعضای بدن را میدهند،و دستگاهایی که از این اعضاء تشکیل شده است، بسامدهای مخصوص خود را دارند، بسامدهایی که به راحتی در برابر آن ها واکنش نشان میدهند . وقتی بیماری پیش می آیدعضو یا دستگاه مربوط از حد نوسان طبیعی خود خارج می شود.ازاین حالت نوسانات صدا می توان برای اثر گذاشتن روی عضو یا دستگاه نا متوازن استفاده کرد و آن را به حد طبیعی خود بازگرداند. این ارتعاشات عمومی میتواند هماهنگی لازم را به ناحیه یا نواحی بیمار باز گرداند.
اصل دوم :
ریتم : ریتم الگوی ضرب در موسیقی است، ریتم لازمه ی موسیقی است، بدون آن اصلاً موسیقی وجود ندارد.بدون ریتم که باعث حرکت ملودی است، هرگز نمی توانیم از نت اول به دوم بگذریم تا حرکتی نباشد، ریتمی وجود ندارد و تا ریتمی نباشد موسیقی وجود ندارد. ریتم بازتاب ضربان زندگی است، ریتم های متفاوت روی سیستم هی فیزیولوژیکی و اندام های بدن به طریق مختلف اثر میگذارند. ازریتم های آلات مختلف موسیقی می توان برای اصلاح ریتم های اندام دستگاه های بدن استفاده نمود.
اصل سوم :
تن وطنین یا رنگ صدا :
تن به زیر و بم صدااطلاق می شود. هر چند نوسانات صدا تندتر باشد، تن صدا زیر تر است. و هر چند نوسانات آرام تر باشد تن صدا بهتر است. تن های مختلف بر روی اندام های مختلف بدن اثر میگذارند.
طنین یا رنگ صدا، مشخصه ی خاصی از صداست که باعث تشخیص یک صدا از صدای دیگر و یا سازی ازساز دیگر می شود. اندام ها و دستگاهها ی بدن در برابر صداها و سازهای متفاوت واکنش نشان میدهند.
اصل چهارم :
صدا به عنوان انرژی :
صدا حالتی از انرژی و بدن انسان یک سیستم انرژی است، به همین دلیل، صدا این توانایی را دارد که روی الگوهای طبیعی انرژی بدن تاثیر گذارد. این بسامدها میتوانند به صورت رنگ،الکترو مغناطیس وصور دیگر انرژی باشند .نوسانات میتوانند به یکدیگر کمک کرده، مزاحم یکدیگر شوند، همدیگر را متوقف کرده یا تقویت کنند.
چهار ابزار اصلی موسیقی درمانی:
بیشتر متون صدا و موسیقی درمانی نیاز به آموزش رسمی ندارند. لازمه ی بعضی از متونی که شرح داده خواهد شد نیاز به اندکی مشارکت فعال دارد و هر چه در این فرایند مشارکت فعالتر داشته باشیم، بهره بیشتری خواهیم برد.
ابزار شماره ۱ :
سبکهای موسیقی و ریتم : سبک ها و ریتم های مختلف موسیقی روی اندامها و دستگاه های مختلف بدن اثرات مفید میگذارند، گوش کردن به انواع سبکهای موسیقی و ریتم ها وسیله ی توان عملیات بدن است. برای موسیقی کلاسیک میتواند ابزاری عالی برای توازن وشفا باشد، دستگاهها و اندام های مختلف بدن نسبت به گام های مخصوصی از موسیقی عکس العمل بیشتری نشان میدهد. گوش فرا دادن به آن دسته از آهنگهای کلاسیک که باگام ، ریتم و سبک خاص نوشته شده اند، تاثیر ظریف و مثبتی روی دستگاهها و اندام های مربوطه میگذارند.
حتی اگر موسیقی را ضمن فعالیت روزانه گوش دهیم، به از بین بردن اختلالات دستگاه هایی از بدن کمک خواهیم کرد.
۲ ) درمان از طریق تن و آلات موسیقی
آلات موسیقی متفاوت نیز روی سیستم انرژی میگذارد. نود درصد فعالیت بدن از طریق ذهن نا خود آگاه کنترل وتعدیل می شود. ولی ذهن نا خود آگاه سطوح فراوانی دارد.