یکی از عواملی که می‌تواند بر رضایت زناشویی مؤثر باشد کمال گرایی است. کمال گرایی یک سبک شخصیتی چندبعدی است که با شمار زیادی از مشکلات روان شناختی، بین فردی و مسائل مربوط به رضایت زناشویی ارتباط دارد (گروسارث و آیسنک،[۱] ۲۰۰۹).
کمال گرایی یک اختلال نیست اما عامل آسیب زایی است که مشکلات بسیاری را برای کودکان و بزرگسالان و خصوصاً در ارتباط زناشویی ایجاد می‌کند (کیامرثی، نجاریان و مهرابی زاده، ۱۳۷۷). کمال گرایی از ویژگی‌های روانشناختی است که مورد علاقه بسیاری از روانشناسان دنیا می‌باشد و منزله تمایل پایدار فرد به وضع معیارهای کامل و دست نیافتنی و تلاش برای تحقق آن ها است (والان[۲]، ۲۰۱۳). کمال گرایی به افکار و رفتار های خود تخریب گرانه ای اشاره می‌کند که هدف آن ها نیل به اهداف به شدت افراطی و غیر واقع گرایانه است. در جامعه امروزی به اشتباه کمال گرایی چیزی مطلوب و حتی لازم برای موفقیت در نظر گرفته می شود( فریدمن و بوث[۳]، ۲۰۱۱).
ملکی (۱۳۹۲) در پژوهشی به بررسی رابطه کمال گرایی با سازه دیگری به نام سرسختی پرداخت و به این مسئله اشاره نمود که افراد کمال گرا، در شرایط مختلف سرسختی بیشتری از خود نشان می‌دهند و چون آرزوهای بزرگی دارند، در شرایط فشار و استرس سرسختانه مقاومت به خرج می‌دهند. از طرفی مقوله سرسختی روانشناختی یکی از موضوعات جدیدی است که ذهن بسیاری از پژوهشگران را به خود مشغول کرده بود. فرد سرسخت، کسی است که قادر باشد حوادث را کنترل کند و یا بر آن ها تاثیر داشته باشد و عوامل فشارزا را قابل تغییر بداند و نسبت به فعالیت‌هایی که انجام می‌دهد متعهد باشد و انتظار داشته باشد که این تغییر یک مبارزه هیجان انگیزی برای رشد بیشتر است و آن را جنبه ای عادی از زندگی بداند. سرسختی روانشناختی از سه بعد تعهد، کنترل و مبارزه جویی تشکیل شده است (گوردون و دیموک[۴]، ۲۰۱۳).
سواری (۱۳۹۱) در پژوهشی تحت عنوان رابطه ساده و چندگانه سرسختی روانشناختی و کمال‌گرایی با سلامت روانی به این نتایج دست یافت که سرسختی روانشناختی و کمال‌گرایی به ترتیب با سلامت روانی رابطه دارند. همچنین احتشام زاده، مکوندی و باقری (۱۳۹۱) در پژوهشی دیگر به بررسی رابطه بخشودگی ، کمال گرایی و صمیمیت با رضایت زناشویی در جانبازان و همسران آن ها پرداختند و نتایج حاکی از وجود رابطه چندگانه بین بخشودگی، کمال گرایی و صمیمیت با رضایت زناشویی بود و بخشودگی بهترین پیش‌بینی کننده میزان رضایت زناشویی زوجین گزارش شد. از این رو هدف پژوهش حاضر پاسخ گویی به این سئوال است که آیا بین کمال‌گرایی و سرسختی با رضایت زناشویی در دانشجویان متاهل رابطه وجود دارد؟
۱-۳-اهمیت و ضرورت مسئله
در سال ۱۳۶۵ در برابر هر ۳۴۰ هزار و ۳۴۲ ازدواج، ۳۵ هزار و ۲۱۱ طلاق در کشور ثبت شده است. این آمار در سال ۱۳۷۵ به ۴۷۹هزار و ۲۶۳ ازدواج در برابر ۳۷ هزار و ۸۱۷ طلاق و در سال ۱۳۸۱ به ۶۵۰هزار و ۹۶۰ ازدواج در برابر ۶۷هزار و ۲۵۶ طلاق می‌رسد (محمد، ۱۳۹۲).
اگر چه آمارهای مربوط به طلاق به دلایل مختلف از جمله ثبت نشدن در دفاتر، جاری کردن صیغه شرعی طلاق بدون درج محضری آن و…با کم شماری مواجه می‌شوند و چندان قابل استناد نیستند، ولی بررسی همین آمار و محاسبه شاخص‌هایی چون نسبت طلاق به ازدواج و یا نسبت طلاق به کل جمعیت نشان دهنده آن است که این آمار طی سال‌های مختلف با نوساناتی روبه‌رو بوده است. بررسی رقم مطلق طلاق طی سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۸۱ نشان دهنده افزایش آمار طلاق طی سال‌های مورد بررسی است اما محاسبه شاخص‌های آماری نشان می‌دهد در سال ۱۳۶۵ شاخص طلاق با افزایش روبه‌روست ، سپس طی سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۷ به‌تدریج کاهش می‌یابد و از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۱ این آمار مجدداً افزایش می‌یابد. به عبارتی آماره نشان دهنده این امر است که در طی سال‌های اخیر میزان طلاق رو به افزایش است ( محمدی، ۱۳۹۲).
این امر، گویای آن است که اگرچه به گفته جمعیت‌شناسان افزایش طلاق با افزایش ازدواج رابطه‌ای مستقیم دارد، ولی به صورت غیر‌مستقیم نوسانات شاخص‌های طلاق تحت تأثیر عواملی زیادی همچون عوامل اقتصادی و اجتماعی و همچنین نارضایتی زندگی و نارضایتی زناشویی است ( عارفی، ۱۳۹۰). کیفیت زندگی مطلوب همواره آرزوی بشر بوده و هست و کیفیت زندگی مفهومی پویاتر و وسیع تر از سلامتی است. ایجاد رضایت از زندگی همیشه یکی از اهداف جوامع بوده است(آرگیل و لو[۵]، ۲۰۱۰).
به نظر می‌رسد که در گذشته با وجود اینکه امکانات زندگی کمتر بوده است، میزان رضایت از زندگی و به خصوص رضایت زناشویی بیشتر بوده است. ولی امروزه رضایت از زندگی زناشویی کمتر شده است(آرگیل، ۲۰۰۹). با توجه به مطالب بیان شده به نظر می‌رسد که شناسایی عواملی جز عوامل اقتصادی که باعث می شود رضایت زندگی زوجین افزایش یابد، مهم تلقی می شود. امروزه شاید یکی از دلایل کاهش رضایت زناشویی زوجین نسبت به گذشته کمال گرایی زوج ها باشد (رحیمی و شمس خرم آبادی، ۱۳۸۵).
کمال گرایی یک اختلال نیست اما عامل آسیب‌زایی است که مشکلاتی را برای بزرگسالان، نوجوانان و کودکان به وجود می آورد. اغلب مردم، کمال گرایی را با موفقیت طلبی یا وظیفه شناسی اشتباه می گیرند. کمال گرایی با این نگرش‌ها تفاوت دارد. کمال گرایی یک الگوی نابهنجار از رفتار هاست، که می‌تواند منجر به اختلالات زیادی شود. کمال گرایی مستلزم سطوح نامناسبی از انتظارات و اهداف ملموس و فقدان دائمی خشنودی است( رایس و دلو[۶]، ۲۰۱۲). بنابرین با توجه به مطالب بیان شده اهمیت پژوهش حاضر احساس می شود.
۱-۴ اهداف پژوهش
۱-۴-۱ هدف کلی:
هدف کلی بررسی رابطه بین کمال گرایی و سرسختی با رضایت زناشویی در دانشجویان متاهل کرمانشاه است.
۱-۴-۲ اهداف اختصاصی:
-
- تعیین میزان رابطه بین کمال گرایی و سرسختی در دانشجویان متاهل
- تعیین میزان رابطه بین کمال گرایی و رضایت زناشویی در دانشجویان متاهل
۱-۵ فرضیه های پژوهش
۱-۵-۱ فرضیه اصلی
بین کمال گرایی و سرسختی با رضایت زناشویی در دانشجویان متاهل رابطه وجود دارد.
۱-۵-۲ فرضیه های فرعی
-
- بین کمال گرایی و سرسختی در دانشجویان متاهل رابطه وجود دارد.
- بین کمال گرایی و رضایت زناشویی در دانشجویان متاهل رابطه وجود دارد.
۱-۶ تعریف مفهومی متغیرها
کمال گرایی
