۲-تعیین میزان تأثیر مشاوره تحصیلی بر هویت فردی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی.

۳-تعیین میزان تأثیر مشاوره تحصیلی بر بهداشت روانی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی.

۱-۵- فرضیات تحقیق

۱-مشاوره تحصیلی باعث بالا بردن انگیزش تحصیلی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی می‌گردد.

۲- مشاوره تحصیلی باعث شناخت هویت فردی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی می‌شود.

۳- مشاوره تحصیلی باعث ارتقاء سلامت بهداشت روانی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی می‌گردد.

۱-۶- تعاریف مفهومی‌و عملیاتی متغیرها

تعریف مفهومی‌مشاوره تحصیلی^[۳]:

مشاوره تحصیلی نوعی رابطه یاورانه فردی ،گروهی است که به دانش آموزان در شناخت توانایی‌ها ، استعدادها و شیوه یادگیری ، برنامه ریزی، انتخاب رشته تحصیلی و حل مشکلات آموزشی و انظباطی کمک می‌کند، تا بدین ترتیب آنان بتوانند توانایی‌های خود را شکوفا سازند، و از امکانات موجود استفاده بهینه نمایند، مشکلات تحصیلی خود را حل کنند و با محیط آموزشی سازگار شوند (احمدی،۱۳۸۰).

تعریف عملیاتی مشاوره تحصیلی:

در این پژوهش منظور از آموزش مشاوره تحصیلی به کار بردن اصول و قواعد این مشاوره در طول ۱۰جلسه آموزش گروهی ۹۰ دقیقه ای می‌باشد که به روی گروه آزمایش اجرا شد.

تعریف مفهومی‌انگیزش تحصیلی^[۴]:

روان شناسان انگیزش را چیزی می‌دانند که به آدمی‌انرژی می‌دهدوفعالیت اورا هدایت می‌کند.به رفتار نیرو می‌بخشد و به آن جهت می‌دهد.به عبارت دیگر،انگیزش ،حالت درونی ارگانیزم است که موجب هدایت رفتاربه سوی هدف می‌شود.(خیاطی نسرین۱۳۹۰)

تعریف عملیاتی انگیزش تحصیلی:

جهت سنجش میزان انگیزش تحصیلی دانش آموزان از مقیاس انگیزش تحصیلی هارتر

^[۵] استفاده شد. سوالات پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر: یک فرم ۳۳ سوالی (۱۷ سوال برای انگیزش درونی و ۱۶ سوال برای انگیزش بیرونی) وشش پاره مقیاس برای سنجش ترجیح چالش–انگیز بودن مسائل درسی ،تمرکز بر کنجکاوی،تمایل به تسلط مستقلانه، به عنوان سه بعد انگیزش درونی و ترجیح کار آسان ،تمرکز بر خوشایندی معلم و کسب نمره‌های خوب و وابستگی به قضاوت معلم به عنوان ابعاد انگیزش بیرونی در نظر گرفته می‌شود.

تعریف مفهومی‌هویت فردی^[۶]:

مجموع تمایلات، عادات، رسوم و طرز تلقی‌های فرد از یک موضوع را هویت فردی گویند(میر محمدی ،۱۳۸۳).

تعریف عملیاتی هویت فردی:

برای سنجش هویت فردی از پرسشنامه هویت فردی بردبار استفاده شد.پرسشنامه هویت فردی مشتمل بر ۴۰ سوال است که چهار بعد هویت اطلاعاتی، هویت هنجاری، هویت اغتشاشی و هویت تعهدی را مورد سنجش قرار می‌دهد. سوالات مرتبط با هر بعد مشخص شده است.

تعریف مفهومی‌بهد اشت روان^[۷]:بهداشت روان علمی‌است برای بهتر زیستن و رفاه اجتماعی و سازش منطقی با پیش آمدهای زندگی که تمام زوایای زندگی از اوّلین محیط خانه گرفته تا مدرسه ، دانشگاه، محیط کار و …را در بر می‌گیرد(خیاطی، ۱۳۹۰).

تعریف عملیاتی بهداشت روان:

جهت سنجش متغیر بهد اشت روان از پرسشنامه سلامت عمومی‌( (GHQگلدبرگ^[۸] استفاده شد. این پرسشنامه دارای چهار خرده مقیاس کارکرد جسمانی^[۹]، کارکرد اجتماعی^[۱۰]، اضطراب^[۱۱]،افسردگی^[۱۲] است و هر کدام از آن ها دارای ۷ سوال می‌باشد.و به طور کلی پرسشنامه دارای ۲۸ سوال می‌باشد.

فصل دوم

مبانی نظری و پیشینه پژوهش

۲-۱- مقدمه

مشاور مدرسه در حوزه های تخصصی متنوع و گوناگونی در مدارس مسئولیت دارد . عوامل متعددی حدود و وسعت کارکرد مشاوران را تعیین می‌کند. از جمله این عوامل می‌توان ویژگی‌های شخصی وسطح رشد دانش آموزان،صلاحیت‌های شخصیتی و علمی‌و دانش به روز مشاوران، ماهیت و ارزشی که مدرسه و جامعه برای خدمات مشاوره ای قایل است، دامنه برنامه های درسی مدرسه، میزان پذیرش مشاوران توسط مدیر و معلمان مدرسه و منابع در دسترس مدرسه را نام برد.نخستین و مهمترین وظیفه مشاور، مشاوره کردن است.نقش‌های دیگر او مانند مشورت کردن، پژوهش گری و مربی گری همه در راستای نقش اصلی او هستند. مشاوران کارآمد باید با خلاقیت‌های خود پیوسته راه‌های تازه ای جهت اجرای مسئولیت‌های حرفه‌ای خود بیابند (نوابی نژاد، ۱۳۸۰).

دانش آموزان دوره متوسطه، سن نوجوانی را سپری می‌سازند. نوجوانی دوره پیچیده ای از زندگی است که معمولا سنین ۱۱تا ۱۶سالگی را شامل می‌شود.در این دوره، مجموعه عوامل مرتبط و به هم پیوسته زیستی- روانی – اجتماعی باعث تغییرات مشخص در شکل و اندازه ظاهری بدن و دگرگونی در رفتار و عواطف نوجوان می‌گردد. لازم به یاد آوری است که شرایط اجتماعی – اقتصادی- فرهنگی و جغرافیایی در آغاز و پایان این دوره موثرند(شفیع آبادی، ۱۳۸۴).

به همراه تغییرات جسمانی احساسات و تمایلات و تخیلات نوجوان نیز کم و بیش دگرگون ‌می‌شوند و در نتیجه توازون و آرامش دوره کودکی بر هم می‌خورد. نوجوان حساس، زودرنج، بهانه گیر، گوشه گیر، ناسازگار، درونگرا و رویایی می‌شود وبه تقلید از دوستان و شخصیت‌های ایده آل خود می‌پردازد،و سپس افکارواحساساسات خود را در قالب رویا و خیال یعنی بدان گونه که می‌خواهد و نه آن طوری که هست، ارائه می‌دهد. نوجوان همچنین مردد و دو دل می‌شود.از سویی می‌خواهد مستقل باشد و از جانب دیگر هنوز نمی‌توانند بی نیاز از اطرافیان باشد و مستقل از والدین زندگی کند.لذا با والدینش ناسازگاری را آغاز می‌کند و افکار و خواسته‌های آنان را کهنه و ارتجاعی می‌پندارد، در این تعامل، والدین نیز متقابلا از رفتارها و حرکات نوجوان اظهار ناخشنودی و نارضایتی می‌کنند.نوجوان برای ادامه زندگی باید افکار و وابستگی‌های دوران کودکی را رها سازد و مهارت‌های جدیدی را برای سازگاری کسب کند.انتقال موفقیت آمیز از کودکی به نوجوانی، به تغییر در مفهوم خویشتن نیاز داردکه این امر بدون کمک اطرافیان خصوصاً خانواده ، مربیان و مشاوران آگاه و مجرب امکان پذیر نیست. نوجوان همچنین باید هویت خود را بشناسد و به هدف زندگی پی ببرد، به ارزش هایش آگاهی پیدا کندو بداند که “من” اوبا دیگران تفاوت دارد. هویت آن تصویری است که نوجوان از خویشتن دارد و ممکن است با تصوراتی که دیگران از خود دارند،هماهنگ

و یکسان ویا با آن کاملا متفاوت باشد.تشکیل هویت جزء لازم و مهم زندگی برای تمام انسان هاست و به دو بخش هویت موفق یا شکست تقسیم می‌شود. نوجوانان با هویت موفق گرد هم می‌آیند و کسانی که هویت شکست دارند به معاشرت با یکدیگر می‌پردازند.خصوصیات مشترک نوجوانان با هویت شکست این است که آنان احساس تنهایی و بی کسی می‌کنند،از حل مشکلات زندگی و مواجه شدن با واقعیات گریزانندودر نتیجه مضطرب و پریشان می‌شوند. در مقابل نوجوانان با هویت موفق به طور سازنده و مؤثر با مشکلات مواجه می‌شوند و بر اثر احساس ارزشمندی ،از عهده حل مسائل بخوبی بر می‌آیند.برای این که مشاوران نقش خود را به خوبی ایفا کنند باید ویژگی‌های این دوره را به خوبی بشناسد و شیوه برخورد درست ‌با آنان رایاد بگیرند(شفیع آبادی، ۱۳۸۴).