و در فصل سوم آثار این نوع از طلاق ازنظر زمان و فدیه شرایط آن و نفقه و رجوع از طلاق بررسی میگردد.
مفهوم طلاق توافقی
فصل اول
طلاق ازجملهی مسائلی میباشد که امروزه با توجه به افزایش فشارهای مالی و ناراحتیها و تنشهای موجود و نامتوازن بودن سطح انتظارات روزبهروز در حال پیشرفت میباشد و از آن میان برای گریز از بعضی قوانین و روند طولانی دادرسی طلاق توافقی بیشتر از انواع دیگر طلاق شایع میباشد.
مبحث اول : طلاق
طلاق به معنی زایل کردن قید ازدواج میباشد با لفظ مخصوص (نجفی، ۵۱۱٫۱۳۹۷) طلاق عبارت از پایان دادن به رابطه زناشویی به وسیله زن و شوهر، طلاق را اغلب راهحل رایج و قانونی عدم سازش زن و شوهر، فروریختن ساختار زندگی خانوادگی، قطع پیوند زناشویی و اختلال ارتباط والدین با فرزندان تعریف کردهاند. بنابرین، می توان گفت: طلاق نوعی گسست و جدایی و اخلال در بنیان های اساسی خانواده است که منجر به جدایی همیشگی ـ هم راه لوازم آن ـ می شود البته ممکن است هر نوع اخلال و گسستی منجر به جدایی نشود، گرچه در این حالت نیز خانواده کارکرد خود را از دست میدهد و آسیب های اساسی به آن وارد می شود در حقیقت همان گونه که پیوند بین افراد طبق آیین و قراردادهای رسمی و اجتماعی برقرار میشود. طلاق در حیات انسانی دارای جنبههای گوناگونی است: از یک جهت، پدیده ای حقوقی است که در علم حقوق بررسی می شود و از جهت دیگر، پدیده ای اقتصادی است، به این معنا که هم میتواند خانواده را به عنوان یک واحد اقتصادی بر پای دارد و هم به این معنا که یک عامل اقتصادی مانند مقدار درآمد خانواده و به طور کلی، فقر موجب از هم گسیختگی می شود.
از سوی دیگر، طلاق یک پدیده روان شناختی است، چرا که بر تعادل روانی فرزندان و بستگان خانواده به شدت تأثیر میگذارد. هم چنین یک پدیده جمعیتی است، چون بر ترکیب جمعیتی و ساختار آن اثر میگذارد. از سوی دیگر، طلاق یک پدیده اجتماعی نیز هست،به این معنا که علل و زمینههای اجتماعی موجود و به طور کلی، ساختار جامعه میتواند سبب از هم گسیختگی خانواده شود.
چنانچه طرفین نتوانند به دلایل گوناگون شخصیتی، محیطی و اجتماعی و قانونی زندگی را ادامه دهد بهناچار باید با یک راهکار قانونی این پیوند را گسست.
گفتار اول:تعریف طلاق
در بعضی جوامع که خانواده به عنوان یکنهاد اجتماعی بیشازاندازه موردتوجه است و برای انحلال و ازهمپاشیدگی آن حساسیت به خرج میدهند مانع تراضی و توافق زوجین در امر طلاق هستند اما باگذشت زمان طلاق توافقی موضوعی جدید و قابلبحث در حقوق خانواده گردید، که توافق زن و مرد برای طلاق و حلوفصل تمام مسائل مالی و سرنوشت فرزندان مشترک را به دادگاه خانواده برده و با اخذ گواهی عدم امکان سازش، مقدمه انجام یک طلاق خلع یا مبارات را فراهم میکند. اساساً طلاق توافقی در حالتی پدید است که کراهت میان زوجین به اوج خود رسیده و امیدی به صلح و سازش نخواهد بود. نهایتاًً با موافقت و تفاهم آن ها بر سر حقوق مالی و غیرمالی خود اقدام به جدایی مینمایند.میتوان طلاق توافقی را اینگونه تعریف کرد «در طلاق توافقی زوجه با بذل قسمتی از حقوق مالی خود (مهریه، جهیزیه، نفقه) یا مال دیگری زوج را راضی به اجرای صیغه طلاق میکند». (شریفی و عزیزی ۲۰٫۱۳۹۳)
ماهیت این توافق بهدرستی معلوم نیست. برخی آن را خلع و مبارات و برخی نهادی ویژه میدانند، اما به نظر میرسد، حقوق امروز با توجه به مقتضیات زمان، باید در پی بخشیدن هویت قانونی تازهای به این نهاد باشد تا گره بسیاری از مشکلات فراوان برآمده از آن را گشوده و مردم را از سرگردانی فراوانی که در محاکم خانواده است کم کند همچنان که درگذشته نهچندان دور در اروپا حقوق دانان در برابر توافق به طلاق سالیان متمادی مقاومت کردند گفتهشده که در فقه امامیه طلاق با توافق پیشبینینشده زیرا طلاق ناشی از اراده مرد و حق اوست و رضایت و عدم رضایت زوجه تأثیری ندارد. (کاتوزیان، ۳۲۸٫۱۳۷۱) این نوع از طلاق توافقی نخستین بار با قانون حمایت خانواده سال ۱۳۵۳ وارد فرهنگ حقوقی ایران شد و نقصانی در اختیارات مطلق و انحصاری مرد در طلاق ایجاد کرد.
در بعضی جوامع که خانواده به عنوان یکنهاد اجتماعی بیشازاندازه موردتوجه است و برای انحلال و ازهمپاشیدگی آن حساسیت به خرج میدهند مانع تراضی و توافق زوجین در امر طلاق هستند همچنان که درگذشته نهچندان دور در اروپا حقوق دانان در برابر توافق به طلاق سالیان متمادی مقاومت کردهاند گفتهشده که در فقه امامیه طلاق با توافق پیشبینینشده زیرا طلاق ناشی از اراده مرد و حق اوست و رضایت و عدم رضایت زوجه تأثیری ندارد (صفایی و امامی.۱۳۸۸٫ ۲۵۱) طلاق توافقی نهادی نسبتاً نو در حقوق خانواده است، که توافق زن و شوهر برای طلاق و حلوفصل تمامی وابستگیهای مالی و مسائل فرزندان مشترک را به محکمه خانواده برده و با تحصیل گواهی عدم امکان سازش، مقدمه انجام یک طلاق خلع یا مبارات را فراهم میکند.