‌بنابرین‏ طبیعی است که این افراد نباید چندان انگیزه پیشرفت طلبی خوبی داشته یا پیشرفت تحصیلی آن ها در حد مطلوب باشد ؛ همان شکایتی که اغلب مدرسان در دانشگاه ابراز می­نمایند.(حسین پور ، ۱۳۸۹) .

علاقه یکی از معیار های رضایت و موفقیت تحصیلی است و ایجاد آن در افراد به قضاوتها ، ارزش و سبک زندگی بستگی دارد ، ‌بنابرین‏ شناخت علایق یکی از جنبه‌های مهم برای درک موقعیت های یادگیری دانشجویان است. وسعت علاقه ، طرزتفکر ، انگیزه و ارزش های هر انسان نشان دهنده ی جنبه­ مهمی از شخصیت اوست (ساروخانی ، ۱۳۸۸).

اصولاً علاقه به معنی ترجیح میان اشیاء مختلف هنگام تصمیم گیری است ؛ به عبارت دیگر علاقه ، نوعی انگیزه­ بالفعل است. علاقه و رغبت ، یاد گرفتنی هستند و براثر تعامل با محیط خارج حاصل می­شوند. علاقه زمانی به وجود می‌آید که انسان چیزی را دوست بدارد ، آن را مورد توجه قرار دهد ، درباره آن بیاندیشد و از آن لذت ببرد. انگیزه و علاقه ، یک عامل درونی است که رفتار افراد را برای انجام فعالیت های معینی تحریک می‌کند و تمام رفتار فرد را برای رسیدن به اهداف ، هماهنگ و هدایت می کند ، ‌بنابرین‏ طبیعی است که دانشجویان نیز با توجه به علاقه­ خود ، از بین فعالیت های فرهنگی و آموزشی ، در محیط دانشگاه یکی را بیشتر ترجیح دهند و یا آنان را اولویت بندی کنند (بهمن آبادی و کارشکی ،۱۳۹۱ ) .

بلوم^[۱۱۲] (۱۹۶۸)، در کتاب ویژگی‌های آدمی و یادگیری آموزشگاهی ، ترجمه ی سیف(۱۳۶۴) ، سهم رفتار های ورودی عاطفی یا همان علاقه و انگیزه را در پیشرفت تحصیلی ۲۵ درصد ذکر می­ کند ( رضایی ،۵۲:۱۳۸۴ ) .

طبق نظریه ی کلر^[۱۱۳] (۱۹۸۳). علاقه را می توان مرکب از انگیزش و کنجکاوی دانست. شخص برانگیخته و کنجکاو ، پس از مواجه با عنصر جدید ، ناهماهنگ یا سحر آمیز در خود ، به طرف آن حرکت کرده و سعی می‌کند کشف نماید و برای شناسنایی محیط اطرافش علاقه نشان می­دهد ؛ آن را برای یافتن تجارب جدید بررسی می‌کند و سر انجام در جستجوی خود به منظور دستیابی به آگاهی بیشتر ، پافشاری و ممارست می­ نماید (فردانش ، ۱۵۰:۱۳۸۳) .

پارسا ، علاقه را در کنار عوامل مهم دیگری مانند نیاز^[۱۱۴] ، مشوق^[۱۱۵] ، ارزش و نگرش ، از دلایل ایجاد انگیزه و بروز تلاش و رفتار آدمی می­داند(پارسا ، ۱۷۸:۱۳۸۴) .

اگر ما بخواهیم فراوانی یا ارزش رفتاری افزایش یابد باید آن را تقویت کنیم. و برای این کار باید تقویت کننده هایی را انتخاب کنیم که از نظر فرد ارزش مثبت دارند و به عبارت دیگر آن ها را برانگیزد و آنچه باعث می شود که هر فرد فعالیتی خاص را انتخاب کند یکی دنبال ورزش ، دیگری موسیقی ، نقاشی و یا به دروس خاصی تمایل پیدا ‌می‌کنند به انگیزه های آن ها مربوط ‌می‌باشد. انگیزه های این افراد ( نیاز ها ، مشوق ها ، گرایش ها ، علایق ) تعیین کننده ی این است که چه چیزی برای آن ها تقویت کننده است ( اژه ای و همکاران ، ۱۳۹۰ ) .

در پژوهش های انجام شده ، علاقه مندی یا همان میل به فعالیت جایگاه برجسته ای دارد چرا که انگیزش و علاقه با یادگیری و عملکرد رابطه ی متقابل دارد. یعنی انگیزش بر عملکرد و یادگیری تأثیر گذارده .

بهترین راه ایجاد علاقه در یادگیرندگان ، بهبود شرایط یادگیری و افزایش سطح کیفی روش های آموزشی است. از این طریق یادگیرندگان به موفقیت بیشتر در یادگیری نائل می‌آیند ، و این کسب موفقیت ، علاقه و انگیزش آن ها را نسبت به یادگیری مطالب تازه و مطالعه­ آن ها افزایش می­دهد.

۲-۳-۵- تأثیر انگیزه بر یادگیری

انگیزش پیشرفت ، یکی از عوامل مؤثر در گرایش افراد به مطالعه و یادگیری می‌باشد. در واقع این عامل نقش اساسی و مهمی در یادگیری دارد و موتور حرکت فرد برای رفتار هایی است که به یادگیری بهتر و مؤثرتر منجر می­ شود(اسلاوین^[۱۱۶] ، ۲۰۰۶ ؛ ترجمه­ی سید محمدی ۱۳۸۵) .

در راستای فعالیت های آموزشی ، انگیزه ها مبحث بسیار مهمی در فرایند یاددهی یادگیری است ؛ چرا که کوشش های معلمان و دانش پژوهان بدون ایجاد انگیزه برای رسیدن به یادگیری ، بسیار بی ثمر خواهد بود. باید ‌به این مطلب توجه داشت که در یادگیری ، انگیزه را به عنوان علت و دلیل رفتار برگزینیم و آن را به عنوان هدف پرورشی و نوعی پیش نیاز برای فعالیت های تربیتی بدانیم ، که باعث حضور یک فرد در محیط های آموزشی و کسب یک مدرک تحصیلی می­گردد(کلارک^[۱۱۷] و شروت^[۱۱۸] ، ۲۰۱۰) .

به عقیده کلر (۱۹۸۳) ، انگیزش در محیط های آموزشی بیشتر به انگیزه و فعالیت های یادگیری باز می­گردد. انگیزه برای یادگیری از این نظر اهمیت داردکه در صورت فقدان آن ، پرجاذبه ترین و سودمندترین آموزش ها ، بی نتیجه و بی حاصل خواهد بود و هیچ عامل دیگری نمی­تواند ، جایگزین آن در یادگیری شود (فردانش ، ۱۵۰:۱۳۸۳) .

داشتن انگیزه برای انجام ‌هر کاری توسط انسان لازم است و هیچ یک از فعالیت های ارادی انسان از جمله مطالعه درسی بدون انگیزش رخ نمی دهد. در این زمینه هرییس (۱۹۹۵)، در رابطه با بی­انگیزگی برای تحصیل و مطالعه ادعا ‌کرده‌است که بی­انگیزگی برای مطالعه و یادگیری در بین دانشجویان دانشگاه ها به صورت یک اپیدمی نامحسوس و نامرئی در آمده است (ایمانی و همکاران ، ۱۸۹:۱۳۸۵) .

گرچه اطلاعات ما درباره ی انگیزش اصولاً توصیفی است ولی از روی کار کرد ها و رفتار های بعد از یادگیری پی به انگیزش افراد می بریم. انگیزش مبحثی بسیار وسیع است که حوزه های علایق ، کنجکاوی ، نیاز ها و حتی حیطه ی عاطفی را در بر می‌گیرد. گر چه عامل وراثت ، محیط و غنی سازی محیط آموزشی و بهبود روش های تدریس تا اندازه ی زیادی در بهبود وضع آموزشی تأثیر دارند ولی قلب آموزش انگیزش است ( قوامی و خاقانی ، ۱۳۸۹ ) .

دانشجویانی که انگیزش تحصیلی بالاتری داشته اند ساعات مطالعه درسی بیشتری داشته اند. از آنجایی که یکی از اهداف سیستم آموزشی ، مطالعه درسی بیشتر می‌باشد ؛ استندیج و همکاران نیز بین مطالعه و ابعاد مختلف انگیزشی رابطه­ معناداری گزارش می­ نماید ( استندیج^[۱۱۹] و همکاران ، ۲۰۰۲ ) .

دلایل زیاد و خوبی وجود دارد که مارا جهت دریافت یک مدرک دانشگاهی ترغیب می‌کند. بدون این دلایل ، بی انگیزه خواهیم شد و اگر ما در اینجا انگیزه نداشته باشیم ، توانایی‌های ما برای یادگیری به خطر می افتد. یادگیری یکی از اتفاق هایی است که در سراسر زندگی ما رخ می‌دهد و با به دنیا آمدن شروع و با مرگ خاتمه می‌یابد. برای ما یادگیری ذاتی است و مجبوریم آن را انجام دهیم چه آگاهانه و چه ناخودآگاه ( قوامی و خاقانی ، ۱۳۸۹ ) .

دانشگاه یک موقعیت یادگیری رسمی است و برای این که در این موقعیت موفق شویم باید یادبگیریم که گرایشات و تمایلات را با شرایط و احتیاجات آن وفق دهیم و این سازگاری اغلب با انگیزش و داشتن عاملی بنام هدف مشکل را حل می­ کند .

۲-۳-۶-هدف داشتن و ایجاد انگیزه