از دهه ۶۰ میلادی شرکت‌ها به اهمیت منابع اجتماعی پی برده اند بگونه ای که این اهمیت خود را در یک دهه بعد در گزارشگری اجتماعی نشان داد. دهه ۷۰ شروع و اوج دوران حسابداری و گزارشگری اجتماعی به شمار می‌آید. در این دهه مقالات زیادی نوشته شد که نشان از علاقه مندی مدیران به ارائه اطلاعات اجتماعی می‌دهد به طوری که در دهه اول گسترش حسابداری اجتماعی بسیاری از شرکت‌ها به سمت گزارشگری اجتماعی پیش رفتند.
بنابرین با توجه به مطالب بالا این سؤالات در ذهن ایجاد میگردد که در عمل چه رابطه ای بین کیفیت گزارشگری مالی با مسئولیت اجتماعی وجود دارد؟
اهمیت و ضرورت تحقیق
۱- انجام مسئولیت اجتماعی باعث می شود تا سازمان در بلندمدت به منافع خود دست یابد
۲- فعالیت های اجتماعی باعث دخالت کمتر دولت در مسا ئل می شود که این نیز در بلندمدت به نفع سازمان ها است.(خلیلی و همکاران،۱۳۸۴)
۳- انگیزه بیشینه کردن سود بنگاه ها و توجه مطلق به منافع سهام‌داران، آسیب هایی به منافع عمومی و جامعه می رساند. بنابرین، مدیران بنگاه ها وظیفه دارند علاوه بر منافع محدود بنگاه خود، به منافع و مصالح عام تر جامعه نیز بیندیشند. لذا مسئولیت اجتماعی، به نوعی محدود کننده و سامان دهنده انگیزه سودآوری و سودسازی مدیران تلقی شد. (خلیلی و ساسانی )
بسیاری از سازمان‌ها به نحو فزاینده ای از ارزش مستقیم اقتصادی مسئولیت اجتماعی آگاهی یافته و با ادغام آن به منزله سرمایه گذاری راهبردی با راهبرد اصلی کسب و کار و فعالیت‌های مدیریتی خود،توانستند تاثیر مثبتی بر جامعه و محیط خود داشته باشند و در ضمن، شهرت و اعتبار خود را نیز تقویت کنند.با پیروی از این روش ،نه تنها برای امروز خود سود تولید می‌کنند،بلکه موقعیت آینده خود را نیز تثبیت می نمایند.(خلیلی و همکاران ،۱۳۸۴)
۴- گزارش‌های مالی شرکت‌ها از محتوای اطلاعاتی یکسانی برخوردار نیست و به نظر می‌رسد عوامل و متغیرهایی منجر به ایجاد تفاوت در کیفیت اطلاعات مالی می‌شود. کسب شناخت و آگاهی از این عوامل موجب می‌شود دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و مراجع استانداردگذار بتوانند الگوها و رهنمودهایی را برای ارتقای روزافزون کیفیت گزارش‌های مالی واحدهای تجاری ارائه نمایند و با جریان اطلاعات قابل‌اتکا و مربوط در بازار سرمایه، موجبات شکوفایی اقتصادی و بهبود رفاه اجتماعی فراهم گردد.
با توجه به مطالب مطرح شده و نیاز اکثر شرکت های دولتی و خصوصی، خصوصاً شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر مسولیت اجتماعی بر روی کیفیت گزارشگری مالی بشدت احساس می شود.
اهداف تحقیق
اهداف اصلی
مهمترین هدف این تحقیق بررسی نقش تاثیرگذاری مسولیت اجتماعی روی کیفیت گزارشگری مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.
اهداف فرعی
همچنین هدف های زیر از این تحقیق دنبال می شود:
تعیین رابطه بین کیفیت اقلام تعهدی و مسولیت اجتماعی
تعیین رابطه بین اندازه شرکت و مسولیت اجتماعی
تعیین رابطه بین اهرم مالی و مسولیت اجتماعی
تعیین رابطه بین اندازه شرکت و کیفیت گزارشگری مالی
تعیین رابطه بین اهرم مالی و کیفیت گزارشگری مالی
سوالات تحقیق
در این قسمت سوالات تحقیق در جهت اهداف تحقیق بیان می‌شوند
سوالات اصلی تحقیق
چه رابطه ای بین مسئولیت اجتماعی و کیفیت گزارشگری مالی وجود دارد؟
سوالات فرعی تحقیق
-
- چه رابطه ای بین مسئولیت اجتماعی با کیفیت اقلام تعهدی وجود دارد ؟
-
- چه رابطه ای بین مسئولیت اجتماعی با اندازه شرکت وجود دارد ؟
-
- چه رابطه ای بین مسئولیت اجتماعی با اهرم مالی وجود دارد ؟
-
- چه رابطه ای بین کیفیت گزارشگری مالی با اندازه شرکت وجود دارد ؟
- چه رابطه ای بین کیفیت گزارشگری مالی با اهرم مالی وجود دارد ؟
فرضیه های تحقیق
لازم به ذکر است که در این قسمت متغیرهایی که برای آن ها داده ها از صورت های مالی قابل جمع آوری هستند در فرضیات مطرح می‌شوند و از بقیه استانداردها خودداری می‌کنیم.
با توجه به مطالب ذکر شده فرضیات تحقیق به صورت زیر بیان می‌شوند:
فرضیه های اصلی
بین مسولیت اجتماعی و کیفیت گزارشگری مالی رابطه مستقیم وجود دارد.
فرضیه های فرعی
فرضیه فرعی اول: بین مسئولیت اجتماعی با کیفیت اقلام تعهدی رابطه مستقیم وجود دارد.
فرضیه فرعی دوم: بین مسئولیت اجتماعی با اندازه شرکت رابطه مستقیم وجود دارد .
فرضیه فرعی سوم: بین مسئولیت اجتماعی با اهرم مالی رابطه مستقیم وجود دارد
فرضیه فرعی چهارم: بین کیفیت گزارشگری مالی با اندازه شرکت رابطه مستقیم وجود دارد .
فرضیه فرعی پنجم: بین کیفیت گزارشگری مالی با اهرم مالی رابطه مستقیم وجود دارد.
متغیرهای تحقیق
متغیر مشخصه یک عنصر پدیده موجود زنده و یا هر چیزی است که قابلیت تغییر داشته و می‌تواند مقادیر مختلفی را بپذیرد. آنچه اهمیت دارد آنکه باید دقت شود در هر تحقیق ما متغیرهای خاص خواهیم داشت و اینگونه نخواهد بود که همه آنچه در یک مطالعه به عنوان متغیر حضور دارند برای تحقیق نامطلوب است. از سوی دیگر نوع متغیر علی‌رغم مشابه بودن عنوان از یک مطالعه به مطالعه دیگر ممکن است متفاوت باشد. در این قسمت متغیر های مورد بحث و تحلیل در تحقیق شرح داده می شود.
متغیر مستقل
متغیر مستقل ، متغیر دورن زایی است که به وسیله تحقیق‌گر اندازه گیری، دستکاری یا انتخاب می شود تا تاثیر یا ارتباط آن بامتغیر دیگری معین شود.
متغیر مستقل اصلی، عبارت از: مسولیت اجتماعی
برای اندازه گیری مسولیت اجتماعی به صورت زیر عمل می‌کنیم:
نحوه اندازه گیری متغیر مستقل
به منظور اندازه گیری مسئولیت اجتماعی از چک لیست استاندارد امتیاز بندی شده استفاده می‌کنیم
ردیف
عوامل ارزشیابی
امتیاز
ضریب
جمع
۱
۲
۳
۴
۵
۶
۷
۸
۹
۱۰
۱۱
احداث سالانه تصفیه خانه فاضلاب
کاهش آلودگی هوا
کاهش میزان مصرف انرژی (آب، برق،سوخت)
دفع ودفن زباله
کاهش آلودگی صدا
استقراردفترمحیط زیست یاواحدHSE
سامانه مدیریتی(IMS .HSE .ISO14000)
فرهنگ سازی زیست محیطی وجلب مشارکتهای مردمی
فضای سبز
چگونگی وضعیت یک درهزارفروش واحد
سایراقدامات
۴
۴
۴
۴
۴
۴
۴
۴
۴
۴
۴
۴
۲
۲
۳
۲
۲
۳
۲
۳
۱
۱
۱۶
۸
۸
۱۲
۱۲
۸
۱۲
۸
۱۲
۴
۴
جمع امتیازات
—
—
۱۰۰
