ویژگی های افراد تمایزیافته:

این افراد تعریف مشخصی ازخودوعقایشان دارند.می‌توانند جهت خویش رادرزندگی انتخاب نمایند ودرموقعیت های شدیدعاطفی که دربسیاری ازافرادبه بروز رفتارهای غیرارادی ‌و گرفتن تصمیمات نافرجام منتهی می شود،کنترل خودرا از دست ندهند و با در نظرگرفتن عقل ومنطق تصمیم گیری کنند. ‌در مقابل‌ افراد تمایز نایافته که هویت تعریف شده ای ندارند، ‌در تنش ها ومسائل بین شخصی موجودهمراه با موج عاطفی خانواده حرکت میکنندودرنتیجه اضطراب مزمن بالایی راتجربه کرده ومستعد مشکلات روان شناختی وبروزنشانه های بیماری هستند (گلدنبرگ، ایرنه و گلدنبرگ، هربرت ترجمه شاهی براواتی, ۱۳۸۸).

افراد تمایزیافته قادرند درموقعیت های مختلف انتخاب کنند که مطابق با احساساتشان رفتار کنندیابراساس تفکرشان،در حالی که برای افراد تمایزنایافته تصمیم گیری به ‌طور جداگانه ‌از دیگران، سخت است به همین جهت تمایل دارند همگام بالگوهای عاطفی حاکم درخانواده پیش روند (مینوچین، سالوادور ترجمه: ثنایی ذاکر, ۱۳۹۰).

هرفردبرای بالغ شدن باتمایزیافتگی مواجه است. تمایز یافتگی را می‌توانیم دررسیدن به اهداف زیرتوصیف کرد:

۱)رشدپیداکردن درتوانایی بررسی اینکه من کجاوچطوربا خانواده ام تناسب دارم.

۲)رشدپیداکردن درتوانایی مسئولیت پذیری کامل زندگی در حالی که متعهدم تابه آنهایی که دوستشان دارم نزدیک شوم.

۳)تمایل به اینکه واقعاًبگویم که هستم ومیخواهم که باشم در حالی که سایرین سعی دارند به من بگویند،که هستم وکه باید باشم.

۴)ارتباط با سایرین در حالی که بحران وفشار وناآرامی هنوزوجوددارد.

۵)توانایی آشکارسازی آنچه نیازدارم وکمک به سایرین برای رفع تقاضاهایشان.

توانایی درک آنچه نیازدارم ونمی توانم درزندگیم وزندگی سایرین برآورده کنم (نیکخواه, ۱۳۹۰).

هشت مفهوم اصلی در رویکرد بوئن:

رکن اصلی خانواده درمانی بوئنی آن است که درتمام زندگی،اضطراب مزمن وجوددارد,که ناشی از قلمرو زندگی است. این اضطراب هم عاطفی وهم جسمی است. چنان که اضطراب پایین باشد حاکی ازآن است که بین افراد یا خانواده مشکلات محدودی وجوددارد. درچنین مواردی سیستم عاطفی خانواده آشفته نیست (مرچی, ۱۳۸۹). این اضطراب مزمن بخش اجتناب پذیری از طبیعت به شمار می‌آید، هرچند امکان دارد به شیوه ی متفاوت وبه درجات مختلف ،بسته به موقعیت خاص خانواده وملاحظات فرهنگی متعدد، خودرا متجلی سازد(فریدمن،۱۹۹۱). به نظراو، اضطراب مزمن ازطریق نسل های قبل، که تأثیرونفوذشان کماکان درحال حاضروجوددارد، منتقل می شود، بدین شکل که خانواده دائماً درحال کشمکش برسرمتعادل سازی میان احساس باهم بودن ‌و وحدت وتفکیک خوددراعضاست (گلدنبرگ، ایرنه و گلدنبرگ، هربرت ترجمه شاهی براواتی, ۱۳۸۸).

بوئن معتقدبودکه اضطراب موجب تحریک نظام عاطفی افراد مستعد اضطراب،بی اعتنایی نیست به نظام شناختی،باعث بروزرفتاری می شود که خودکاریامهار ناشده است(پاپرو^[۷۹]، ۱۹۹۰). ازلحاظ خانواده وقتی خانواده ای درگیر ودارچالش بانیروهای معطوف به وحدت وتفرد است، لاجرم اضطراب پیروی فردی کاهش پیدامی کند. در نتیجه کاهش خود پیروی فرددچارافزایش اضطراب مزمن می شود.رسیدن با افتراق وتفکیک(تمایز یافتگی)است فرایندی که درآن فردیادمی گیردمسیرحرکت خویش ‌را ترسیم کندنه آنکه دائماًازرهنمودهای خانواده یادیگران تبعیت نماید (گلدنبرگ، ایرنه و گلدنبرگ، هربرت ترجمه شاهی براواتی, ۱۳۸۸).

اهداف درمانی:

در کار با افراد یا خانواده های تمایز نایافته، به طور کلی دو هدف اصلی دنبال می شود:

۱-کاهش اضطراب و رهایی از نشانه گان بیماری :بوئن به خانواده ها کمک می‌کند میزان فشار روانی خویش را کم کنند. دربرابراضطراب حاد بیشتر اعضای بدن می‌توانند خود را در زمان کوتاه تطبیق دهند. ولی اضطراب مزمن در دراز مدت به بیماری جسمانی وعاطفی ویا انحرافات اجتماعی تبدیل می‌گردد (کارلسون و اسپری.الولویس جی ترجمه نوابی نژاد, ۱۳۸۷).

۲-افزایش سطح تمایز یافتگی فرد یا اعضای خانواده به منظور پاسخ کارآمدتر او در موقعیت ها به شدت عاطفی. برای این کاربایدبه اعضای خانواده اجازه داد ‌تا این بینش رابه دست آورندکه می‌توانند مستقل زندگی کنندورفتارهایی که برای آن ها مشکل ایجاد کرده، تغییرداده یا کاهش دهند. اضطراب یکی از اعضای خانواده می‌تواند به دیگراعضای خانواده منتقل گردد. درخانواده ای که یک فرد افسرده ومحزون باشد این حالت درجوخانواده تأثیر می‌گذارد (حسینی بیرجندی, ۱۳۸۱).

لازم است پیش از دستیابی به هدف دوم ابتدا به هدف اول دست یافت. کاهش نشانه گان رفتاری و اضطراب می‌تواند در زمان کوتاه رخ دهد، اما ارتقای سطح تمایزیافتگی، یک فرایند درازمدت است. در واقع، هدف اصلی، کمک به یک فرد یا اعضای خانواده به منظور حرکت به سمت سطح بالاتری از تمایزیافتگی است (کارلسون و اسپری.الولویس جی ترجمه نوابی نژاد, ۱۳۸۷).

فرآینددرمان:

برای بوئن درمان یک بسط منطقی بود.پیش ازاینکه بتوانید به درون مشکلات خانواده هجوم ببرید، باید بفهمید نظام های خانواده چگونه عمل می‌کنند. علاج آن این است که به عقب برگردید .والدینتان ،پدربزرگها،مادربزرگها،عموها,عمه ها را ملاقات کنید و بیامورزید چگونه با آن ها کنار بیاید (نیکولز،مایکل و نیکولز، شوارتز، ریچارد.۲۰۰۶دهقانی, ۱۳۹۳).

ازآنجایی که تمایز یافتگی،نقش مهم واساسی ‌در کاهش اضطراب مزمن فرد ‌و برخورداری ازیک زندگی سالم راداردوهمچنین با توجه ‌به این که شخصیت فردازلحاظ میزان تمایز یافتگی اش، درارتباط بااعضای خانواده شکل می‌گیرد، لذا این دوره نقش کلیدی درایجاد هویت شخص سالم وکاهش اضطراب مزمن فرد درآینده ایفا می‌کند. نات واسکورن^[۸۰](۲۰۰۴)وجود ارتباط معنی داری رابین سطوح پایین تمایز یافتگی ‌و سطوح بالای اضطراب مزمن نشان دادند. ازطرفی با توجه به اینکه عدم تمایز یافتگی پایین درراستای ارتباطات فردبا سایرین به ویژه اعضای خانواده اصلی شکل می‌گیرد ، لذا باید ازروشی استفاده کردکه تمرکز اصلی آن ‌بر حوزه روابط پویای بین انسان‌ها باشد وهمچنین امکان پرداختن عمیق به مسائل گذشته ویاحال افراد راداشته باشد (سلیمان نژاد, ۱۳۸۸).

روش متعارف بوئن برای خانواده درمانی عبارتند است از:

کار با سیستمی متشکل از دو فرد بزرگسال به علاوه خود فرد. حتی زمانی که بیمار معلوم، یکی از کودکان خانواده بود، بوئن از والدین می خواست که این موضوع را بپذیرد که مشکل اساسی در آن دو نفر است؛ یعنی، سیستم عاطفی خانواده و بیمار معلوم منبع مشکل آن ها به شمار نمی آید. در چنین موقعیتی امکان داشت بوئن هرگز کودک را نبیند.

درمان بوئنی در قالب چند مرحله روی می‌دهد. درمانگر نخست می کوشد سیستم عاطفی خانواده را در گذشته و حال از طریق یک مجموعه « مصاحبه ارزیابی» و «فنون اندازه گیری» مورد سنجش قرار دهد. در نهایت، اهداف درمانی برای تغییر سیستم عاطفی خانواده شامل کاهش اضطراب اعضا، کمک به آن ها برای مثلث زدایی^[۸۱] از سیستم سه نفره و مهمتر از همه کمک به هر عضو خانواده برای افزایش تمایزیافتگی صورت می‌گیرد.