در نمایشگاه اوزاکای ژاپن در بین ٨۵ کشور تولید کننده و صادرکننده ی گل و گیاه مدال طلایی گل گلایل و مدال نقره گل مریم به ایران تعلق گرفت و همچنین بر اساس اطلاعات جمع آور ی شده مشخص شد، که عمده گل شاخه بریده ی صادرات ایران رز ،گلایل و مریم است
تولید و پرورش گل و گیاهان زینتی به ویژه در خارج از فصل آن در شرایط و محیط های کنترل شده گلخانه ای به یک بخش مهم در زیر مجموعه باغبانی و کشاورزی تبدیل شده است و بسیاری از کشورها با بهره گیری از دانش تولید، تجهیزات مناسب و ارقام خوب به تولید این محصولات در سطوح بالا پرداخته‌اند و علاوه بر تأمین داخلی منافع قابل توجهی را از طریق صادرات آن کسب نموده اند.
سابقه تجاری تولید گل و گیاهان زینتی در ایران به حدود ۹۰ سال پیش بر میگردد. پس از انقلاب اسلامی این صنعت مورد توجه بیشتری واقع گردید و باعث شد ضمن تولید و رفع نیازهای داخلی به امر صادرات گل نیز نائل گردیم. به طوری که در حال حاضر سالیانه به طور متوسط ۱۵-۱۰ میلیون دلار ارز آوری این بخش تخمین زده شده است.
نگاهی به ظرفیت های این صنعت در ایران نشان می‌دهد که تنوع اقلیمی، نیروی کار ارزان و فراوان، وجود انرژی فراوان و ارزان قیمت و دانش فنی تولید، از جمله عواملی است که می تواند به توسعه کمی و کیفی این زیربخش بیانجامد. پرورش گل و گیاهان زینتی امروزه به یک صنعت اشتغال زا و ارزآور تبدیل شده است و میزان ارزآوری این محصول برای کشورمان بسیار اندک بوده و این در حالی است که ظرفیت های بسیار بالای تولید را دارا می‌باشد(عجایبی، ١٣۸٩)..
رقم صادرات ایران با سهم تولید ایران در جهان به دلیل وجود معضلاتی که در بخش صنعت پرورش گل وجود دارد هرگز هماهنگ نبوده و امید می رود که با بهبود نظام تولید و صادرات می‌توان به جایگاه واقعی ایران در بازار جهانی تجارت گل و گیاهان زینتی دست یافت.
شهرستان محلات با توجه به پیشینه ۶۰ ساله در امر تولید گل و گیاهان زینتی، دارا بودن نیروی ماهر و کارآمد و آب و هوای معتدل و مستعد پرورش انواع گل و گیاهان زینتی به عنوان آغاز کننده و ایجاد کننده صنعت گل و گیاه کشور سهم بسزایی را در امر تولید دارا است. عدم تغییرات و نوسانات آب و هوایی به دلیل محصور بودن محلات با کوه های اطراف خود و وجود خاک سبک و… باعث گردیده است که محلات به قطب بزرگ کشور در امر تولید گل تبدیل شده و در اذهان عمومی به عنوان هلند کوچک از آن یاد شود.
محلات با توجه به جایگاه ویژه درآمد تولید گل و گیاهان زینتی و استعدادهای بالقوه موجود که به قسمتی از آن پرداخته شد، موقعیت خوبی برای ارتقای جایگاه مذکور و ایجاد فرصت های شغلی و درآمد ارزی برای کشور را دارد(اکبری،۱۳۸۷). از این رو در این پژوهش سعی شده است نقش صادرات گل‌های زینتی در اشتغال جوانان محلات در دوره زمانی ۹۲-۱۳۸۲ مورد بررسی قرار گیرد. از این رو در این فصل به مرور وضعیت تولید گل و گیاهان زینتی در جهان و ایران به خصوص در شهرستان محلات پرداخته خواهد شد و در ادامه پژوهش های صورت گرفته در این زمینه ارائه می‌شوند.
بخش اول: مطالعات نظری
۲-۲٫ تولید گل و گیاهان زینتی
جهش صادرات غیرنفتی در برنامه های پنج ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور از اولویت برخوردار است. تحقق این امر نه تنها به باروری استعدادهای اقتصادی کشور و رشد تولید ملی کمک به‌سزایی دارد، بلکه در رفع مهم‌ترین معضل و دغدغه اقتصادی یعنی بیکاری مؤثر خواهد بود. با این وصف تلاش و برنامه‌ریزی برای رونق و تنوع‌بخشی به صادرات غیرنفتی از اهمیت بسزایی برخوردار است. ایران کشوری چهارفصل و برخوردار از تنوع آب و هوایی و اقلیمی است که استعداد بالقوه بسیاری برای تولید انواع گیاهان و رونق کشاورزی و باغبانی دارد و بهره‌گیری از این استعداد و مزیت اقتصادی ضروری است. بخش وسیعی از خاک ایران در شمال، مرکز و جنوب غربی کشور مستعد پرورش انواع گل‌ها و گیاهان زینتی است و بازار بالقوه مؤثری برای این تولیدات در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، همسایگان شمالی و حتی در بازارهای دور شرق آسیا و غرب اروپا وجود دارد. با وجود تلاش‌هایی که در این زمینه صورت گرفته، اما سرمایه‌گذاری‌ها و اقدامات انجام شده برای بهره‌گیری بهینه از این مزیت در راستای تولید و صادرات کافی نبوده و نیست و تلاش‌های بیشتری را می‌طلبد. در شمال ایران (مازندران و گیلان) با آب و هوایی مطبوع، گلخانه‌های سنتی جلوه‌گر هستند و فصولی از سال دامن طبیعت در این خطه مملو از گیاهان و گل‌ها است. همچنین ایران در زمینه گیاهان دارویی دارای پیشینه و تاریخ پرافتخاری است، اما در دهه اخیر به حاشیه رانده شده است(بلند همت، ۱۳۸۷).
کمتر کشوری در جهان یافت می‌شود که مانند ایران دارای تنوع اقلیمی باشد، به طوری که در ایران هفت هزار گونه گیاه وجود دارد که ۱۰ تا ۲۷ درصد آن انحصاری است. اذعان مسوولان و صاحب‌نظران به استعدادهای بالقوه ایران در زمینه گیاهان زینتی و دارویی، نشان می‌دهد که در این سرزمین چه استعدادهای بالقوه‌ای در دسترس عموم مردم است که از نظرها پنهان مانده و حاضر به بهره‌گیری از آن ها در راستای دستیابی به اهداف ملی خود نشده‌ایم.
مشروط بر آنکه از نظام تولید سنتی خارج شود و با احداث گلخانه‌های مدرن و بهره‌گیری از دانش و فناوری روز، آموزش دست‌اندرکاران تولید و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای صادرات(بهبود سیستم بسته‌بندی و حمل و نقل گل و گیاهان زینتی از مراکز تولید تا بازارهای جهانی) امکانات لازم برای حضور موفقیت‌آمیز در بازارهای بین‌المللی را فراهم سازد.
