تیلور و لیبرزن^[۲۵۳] (۲۰۰۷) تغییر طرح­های هیجانی ناسازگارانه از طریق بازجهت­دهی توجه و تغییر ارتباط با فرایندهای شناختی و احساسی درونی را به شیوه­ هایی هم­چون حضورذهن را با تاثیر این روش بر روی نواحی از هیپوتالاموس که وظیفه­ی ایجاد و حفظ هموئستاز بدن را در سطوح پایین برعهده دارد مرتبط می­دانند. شاید این نتیجه ­گیری به خاطر تاکیدی باشد که در حضورذهن بر استفاده از تنفس و حس­های بدنی عمقی به عنوان ابزارهایی برای قرارگیری در حالت ذهنیِ بودن می­ شود. با این حال، در مطالعات دیگر نتایج دیگری به دست آمده است و مکانیسم­ها و مدارهای نورونی دیگری در این ارتباط شناسایی ‌شده‌اند برای مثال ‌می‌توان به ایجاد بهبودی در انعطاف­پذیری توجه (بیشاپ و همکاران، ۲۰۰۴) از طریق تاثیرگذاری این روش بر روی شبکه­ های عصبی پیشانی آهیانه­ای و شبکه­ های کنترل هیجانی پیشانی لیمبیک و تغییر در تجربه­ حس از خود اشاره نمود.

مطالعات تصویربرداری عصبی درباره حضورذهن نیز نشان داد که این حالت، قشر سینگولیت خلفی، و لوب گیجگاهی راست را دربرمی­گیرد. مطالعات مربوط به MRI نشان می­دهد که حضورذهن توانایی افزایش قطر قشری را در اینسولای راست، و شیار پیشانی قدامی و میانی ‌نیم‌کره­ی راست دارد. با این حال، تنها یک مطالعه ‌در مورد تصویربرداری عصبی وجود دارد که نشان داده است درمان موجب افزایش فعال­سازی قشر پیشانی ‌نیم‌کره­ی چپ می­ شود (به نقل از دیدونا، ۲۰۰۹).

اخیراًٌ، تنگ و پوسنر^[۲۵۴] (۲۰۰۹؛ به نقل از سوئر، لینچ، والاچ، و کولز^[۲۵۵]، ۲۰۱۱) در یک آزمایش تصادفی، دریافتند که انجام­دهندگان حضورذهن جریان خون مغزی منطقه­ای بیشتری در کرتکس سینگولیت قدامی راست^[۲۵۶] (ACC)، شامل ACC زیر زانویی^[۲۵۷] (ناحیه برودمن (BA 25))، ACC شکمی مجاورBA 32) ^[۲۵۸])، اینسولای چپ^[۲۵۹]، لوبول پس­سری^[۲۶۰]، کرتکس سینگولیت خلفی راست^[۲۶۱]، پریکونیوز چپ^[۲۶۲]، و ساختارهای زیرقشری پوتامن^[۲۶۳] و هسته­ی دم­دار^[۲۶۴] نشان دادند. این نواحی مغزی با تنظیم هیجانی (بوش، لو^[۲۶۵]، و پوسنر، ۲۰۰۰؛ به نقل از سوئر و همکاران، ۲۰۱۱) رابطه دارند. همچنین، هم لازار^[۲۶۶] و همکاران (۲۰۰۵) و هم هولزل^[۲۶۷] و همکاران (۲۰۰۸؛ به نقل از سوئر و همکاران، ۲۰۱۱) نشان داده ­اند که حضورذهن می ­تواند با افزایش ماده خاکستری که به صورت طولی در نواحی مرکزی مغز امتداد دارد رابطه داشته باشد. این پژوهش­گران دریافتند که همبستگی تراکم ماده خاکستری در شکنج گیجگاهی تحتانی چپ^[۲۶۸] با کارایی فکری، این فرضیه را که آموزش مراقبه تاثیر مثبتی بر تراکم ماده خاکستری در این ناحیه دارد تقویت می­ کند (لاتز، اسلگتر، دان^[۲۶۹]، و دیویدسن، ۲۰۰۸؛ فارب و همکاران، ‌۲۰۰۷؛ به نقل از سوئر و همکاران، ۲۰۱۱). این نتایج نشان می­دهد که توانایی حضورذهنی که حالت هیجانی را تحت تاثیر قرار می­دهد نه تنها پایه­ عصب­شناختی دارد بلکه آموزش حضورذهن – بر اساس الگوی انعطاف­پذیری عصبی- در واقع ممکن است ترکیب ساختاری مغز را تحت تاثیر قرار دهد.

۲-۲۸- مکانیسم برخورد MBCT با الگوهای شناختی افسرده ­ساز

۲-۲۸-۱- تمرکززدایی

تمرکززدایی به عنوان توانایی تمرکز بر لحظه­ حاضر و حالت بدون قضاوت ‌در مورد افکار و احساسات، و پذیرش آن­هاست (فرسکو، سگال، بیز، و کندی^[۲۷۰]، ۲۰۰۷). پژوهش­ها نشان داده است که تمرکززدایی می ­تواند سطوح نشخوار افسرده ­ساز را به وسیله­ آموزش راه­های سازگارانه­تر مربوط به تفکر به بیماران کاهش دهد (سگال و همکاران، ۲۰۰۲). MBCT برای تقویت رابطه­ تمرکززدایی با افکار منفی بیماران طراحی شده است (برای مثال، افکار حقیقی نیستند). ایده­ اصلی تمرکززدایی مطرح کردن تغییرات اساسی در دیدگاه ­ها، باورها و الگوهای شناختی ناآشکار شخص ‌می‌باشد که رابطه­ بیماران افسرده با افکار و احساسات منفی را شکل می­دهد. تمرکززدایی شامل فاصله گرفتن، دوری، انفصال، مجاز دانستن، پذیرش و رها کردن افکار و خلقیات منفی است.

MBCT شامل تمرین مؤلفه‌­هایی است که بیماران را درجهت تمرکززدایی سوق می­دهد. بیماران در برنامه MBCT تمرکززدایی از افکار و هیجانات (یا هر چیز دیگری که ممکن است رخ دهد) را در طول جلسات مراقبه تمرین ‌می‌کنند. این جلسات یک شخص را قادر می­سازد تا تمرکززدایی را در یک محیط کنترل شده معمولاٌ در حالت نشسته با چشم­های بسته در فضایی آرام تمرین کنند. وقتی مهارت تمرین شود پذیرش تسهیل می­گردد و با زندگی روزمره بیمار ادغام می­ شود.

۲-۲۸-۲- حالت انجام دادن به حالت بودن