۲-۱-۸-۲٫گروه دوم : عوامل نرم افزاری
الف : افراد : افراد و یا انسا نها به صورت کارگر ، مهندس ، مدیرو کار فرما ، انحصار انجمنها و اتحادیه های صنعتی و بازرگانی وسایر اصناف سر چشمه اصلی بهبود و تکنولوژی هستند هر وظیفه ای دو جنبه کاربردی و سودمند دارد . جنبه کاربردی میزانی است که انسان‌ها می‌توانند خویشتن را با کارشان تطبیق دهند.
برای حفظ انگیزه انسان‌ها عوامل متعددی میتوان مورد نظر باشد از جمله ایجاد ارزشهایی که افزایش بهره وری را به دنبال دارد و می‌تواند از طریق تغییر طرز بر خورد تلقی مدیران ، مهندسان و کارگران به وجود آید . انگبزه ها عامل اصلی رفتار تمامی انسان‌ها شمرده می‌شوند و باید از آن در افزایش بهره وری سود جست . نقش انگیزه های غیر مادی به دنبال انگیزه های مادی باید به خوبی باز شناخته شود کارگران موفق در افزایش بهره وری باید بلا فاصله به صورت مادی پاداش گیرند ولی در کنار این پاداش باید از عوامل انگیزش روانی اجتماعی که موجبات رضایت افراد را فراهم می‌سازد استفاده کرد و به زحمات آن ها در بالا بردن بهره وری ارج گذاشت . ایجاد زمینه‌های مشارکت و همکاری استفاده از نظرات آنان در هدفگذاریها توجه به رفتار های انسانی ، حذف برخورد ها و تضادها ، برداشتن و موانع ارتباطی ، از عوامل افزایش بهره وری هستند رعایت استاندارد های عملکرد و سعی در بهبود آ« توجه به رضایت از نوع کار و شغل ، مهم و پر اهمیت دانستن کار و سودمند نشان دادن کار از عوامل افزایش بهره وری هستند.
ب: سازمان و سیستم‌ها : رعایت اصول شناخته شده از ضروریات اداره هر سازمانی است هر سازمانی نیاز دارد فعالانه عمل کند و به سوی هدف‌های خود پیش رود و در ضمن تداوم سرویس دهی و بازنگری ساختاری و خویش را در انطباق با هدف‌های جدید حفظ کند . از دلایل بهره وری اندک در بسیاری از سازمان‌ها از پیش‌بینی و جوابگویی به تفییرات بازار عاجز اند و توانایی‌ها و استعداد های نیروی کار ، تکنولوژی جدید و سایر عوامل خارجی و محیطی را نادیده می گیرند در این سازمان‌ها ارتباطات افقی و عمودی ضعیف است ، بوروکراسی حکومت می‌کند و تصمیم گیری با کندی صورت می‌گیرد . قسمتها و واحدهایی از سازمان که وظایف فنی خاصی را بر عهده دارند نیز محکوم به تغییرند .
ج : روش های کار: جا‌به‌جایی و جانشینی نیروی انسانی ، ابزاری که به کار گرفته می شود محلهائی که برای تولید انتخاب می شود ، موادی که به کار می رود ، و ماشینهائی که نصب و به کار گرفته می شود همه روش های کار هستند روش های کار با تحلیل سیستماتیک روش های موجود ، حذف کارهای غیر ضروری و انجام کارهای ضروری تر وموثر تر با کوشش کمتر و هزینه کمتر است . کارهای مطالعاتی ،مهندسی صنایع و آموزش وابزارهای توسعه روش های کار هستند که در افزایش بهره وری تاثیر حیاتی دارند
د: روش های مدیریت: مدیریت مسئول ادغام و استفاده مؤثر و از تمامی منابع در بنگاه تحت کنترل خویش می‌باشد یکی از نظری ها ، متکی به آن است که در بعضی از کشورها مدیریت مسئول ۷۵ در صد دستیابی به بهره وری است یکی از کارشناسا ن بهره وری که مشاور بسیاری از شرکت‌های ژاپنی است اعتقاد دارد که حدود ۸۵ در صد مسائل بهبود کیفیت و بهره وری در ایالات متحده مسائل مشترکی است که در حیطه مدیریت قرارداد و نه در حیطه کارگری .
۲-۸-۲٫عوامل خارجی بهره وری بنگاه
عوامل خارجی شامل عواملی نظیر سیاست‌های دولت ، مکانیزم های نهادی و بنیانی ، شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ، محیط کسب و کار دسترسی به امکانات مالی ، برق ، آب ، حمل ونقل ، ارتباطات ، مواد اولیه است تمام این عوامل در بهره وری بنگاه ها تاثیر دارند اما بنگاه ها قادر به کنترل آن ها نیستند این عوامل باید شناخته شده و توسط مدیریت بنگاه در برنامه های بهره وری منظور گردند ، با توجه به تمام عوامل اجتما عی ، سیاسی ، اقتصادی و ارتباط سازمانی که بین مصرف کنند گان کارگران مدیران دولت و گروه‌های ذی نفوذ وبین نها دها وساختار های سازمانی در باره عوامل اصلی و کلان مؤثر در بهره وری وجود دارد ، اختصار به آن ها اشاره می شود زیرا بهره وری عمد تآ مشخص کننده در امد حقیقی ، تورم و رفاه مردم است و کوشش سیلستمداران بر آن است که دلایل واقعی رشد یا کاهش بهره وری کشف کنند عوامل خارجی مؤثر در بهره وری بنگاه در سه گروه : اصلا حات ساختاری ، منابع طبیعی ، و دولت و عوامل زیر بنائی قابل تقسیم بندی است .
۱-۲-۸-۲٫گروه اول: عومال ساختاری
تغییرات ساختاری جامعه در بهره وری ملی سلزمانی یه طور مستقل از مدیریت سازمان ، تاثیر می‌گذارند .در بلند مدت این تاثیر گذاری دو طرفه است همان طور که تغییرات ساختاری در بهره وری اثر می‌گذارد ، تغییرات بهره وری موجب تعدیل ساختار می‌گردد این تغییرات تنها نتیجه توسعه اقتصادی و اجتماعی نیستند، بلکه موجب آن نیز می‌باشند :
در ک این تغییرات به بهود سیاست دولت ، برنامه ریزی عینی تر و هدف دار افزایش بهره وری در بنگاه و توسعه زی بنائی اقتصادی و تغییرات اجتماعی و جمعیتی از عوامل مهم تغییر ساختارند .
الف ، تغییزات اقتصادی
مهمترین تغییرات اقتصادی در الگوی اشتغال ، ترکیب سرمایه و تکنولوژی ، اندازه بنگاه ر قابت می افتد .
در مرحله اولی اشتغال ازکشاورزان به صنعت انتقال می‌یابد و موجب گسترش بخش صنعت و رشد سریع بهره وری در این بخش ، بخصوص در کشور های در حال توسعه می‌گردد. مرحله دوم تغییر ساختاری اشتغال از صنعت به خدمات است . خدمات شامل عمده فروشی ، خرده فروشی ، امور بانکی و مالی وبیمه ، املاک و مستغلات ، حمل و نقل، خدمات شخصی و کسب و کار است .البته در افزایش بهره وری در مرحله انتقال اشتغال از صنت به خدمات همانند اشتغال از کشاورزی به صنعت نیست تجربه کشوره ائی که مراحل فوق را طی کرده‌اند نشان می‌دهد که انتقال اشتغال از صنعت به خدمات با کاهش هزینه انرژی و سرمایه گذاری و افزایش هزینه و سرمایه گذاری در آموزش نیروی کار همراه بوده است .
تغییرات در ترکیب افزایش نسبی ، طول عمر و نوع سرمایه ، بهره وری مؤثر می‌باشد . رشد سرمایه تابعی از پس انداز است و تغییرات تکنولوژی و اختراعات نیز در تر کیب سرمایه میزان سرمایه گذاری و افزایش و کاهش بهره وری مؤثر ند. تفاوت معنی دار ما بین بهره وری و تمر کز سرمایه اغلب نشانه ای از عدم استفاده از ظرفیتها و ضعف مدیریت جامعه و بنگاه ها است .
تاثیر تحقیق و توسعه در ساختار اقتصادی و بهره وری عامل مهم دیگری در سطح کلان اقتصاد و نیز بنگاههاست . مدیریت تحقیق و توسعه تکنولوژی و کار برد روش های تازه ، فنون جدید ، محصولات نو ، فرایند های بهنگام تولید به طور چشمگیری در افزایش میکرو پرو سورها ، ربات ها ، تجهیزات ارتباطی ، اطلاعات نام برد که نقش عمده ای در بهره وری و تغییرات ساختار ی اقتاصاد داشته اند.
