عنوان صفحه

نمودار ۲-۱- مؤلفه های مهارت اجتماعی مورد توجه در مدیریت کلاسی…………………………………………………….۷۶

نمودار ۴-۱- توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس جنسیت……………………………………………………………………………..۹۱

نمودار ۴-۲- توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس سطح تحصیلات………………………………………………………………..۹۲

نمودار ۴-۳- توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس سابقه تدریس…………………………………………………………………….۹۳

چکیده تحقیق:

این تحقیق به ارزیابی مدیریت کلاسی از منظر توجه به مهارت‌های اجتماعی در مدارس ابتدایی اشکنان در سال تحصیلی ۹۴-۱۳۹۳ می­پردازدجامعه­ی آماری مورد نظر این تحقیق همه­معلمان مقطع ابتدایی که ‌در سال‌ تحصیلی ۹۴-۱۳۹۳ در مدارس ابتدایی اشکنان به تدریس مشغول بوده اند . این جامعه ۱۵۰ نفر شامل تعداد ۹۴ نفر از آن زن و تعداد ۵۶ نفر از آنان مرد بوده که با توجه به کم بودن جامعه ، کل جامعه پژوهش با روش سرشماری به عنوان نمونه انتخاب گردیدند . جهت روش جمع‌ آوری داده ها در این تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته و فیش ثبت اصلاعات استفاده گردید . ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته و فیش ثبت اطلاعات تعیین شد .روایی پرسشنامه مورد تأیید متخصصان قرار گرفت و نیز با بهره گرفتن از آزمون تحلیل عاملی ۸۹/۰روایی آن تأیید ‌گردید و پایایی پرسشنامه نیز بااستفاده ازروش آلفای کرونباخ ۹۲/. محاسبه شد . داده­هایحاصل از پرسشنامه با بهره گرفتن از شاخص‌های آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل گردید . نتایج حاصل از این پژوهش نشان می­دهد که در تمام مؤلفه­ های مهارت اجتماعی(مهارت‌های کلامی ، مهارت‌های احساسی ، اطاعت ورزی ، خودمدیریتی ، مسئولیت پذیری ، ابراز وجود ، مهارت‌های تحصیلی ، برقراری ارتباط ، جرئت ورزی) به شکل مناسب و مطلوبی در فرایند مدیریت کلاسی تحقق یافته است و تفاوت معناداری نیز در دیدگاه معلمان مرد و زن مشاهده نگردید .

کلمات کلیدی : مدیریت کلاسی ، مهارت‌های اجتماعی ، مهارت‌های کلامی ، خودمدیریتی ، مسئولیت پذیری

فصل اول

طرح تحقیق

• 1. مقدمه :

کلاس درس به عنوان یک گروه یا نظام اجتماعی دارای همه ویژگی‌های سیستم‌های اجتماعی است که مورد توجه صاحب نظران علوم رفتاری قرار دارد . مدیریت کلاس بر عهده معلم است که قبل از آموزش یا هر گونه اقدام تربیتی و رفتاری باید کلاس درس را جهت تحقق اهداف مدیریت نماید . مدیریت کلاس درس چون سایر ‌مدیریت‌ها مستلزم کارکردهایی چون طراحی و سازماندهی ، هماهنگی و رهبری ، کنترل و نظارت و ارزشیابی است که به دلیل در هم تنیدگی، این کارکردها از یکدیگر تفکیک پذیر نیستند . امروزه از مهمترین چالش‌های یک معلم در کلاس ، ارتباط مؤثرو صحیح با فراگیران است از طرف دیگر ارتباط معنادار، کلید اجرای موفقیت آمیز بسیاری از شیوه ­های مدیریت در کلاس ‌می‌باشد . ارتباط عامل اصلی یادگیری است که شاخص های متعددی را در بر می‌گیرد .

سازمان‌های رسمی به عنوان نوعی سیستم اجتماعی مستلزم مدیریت و رهبری اثربخش برای تحقق اهداف رسمی می­باشند؛ صاحب نظران علم مدیریت وسازمان برای مدیریت و رهبری این سازمان‌ها، کارکردهایی را عنوان کرده‌اند.اکثریت برکارکردهای اساسی مدیریت کلاس طراحی و سازماندهی کلاس درس، رهبری کلاس درس ، نظارت و کنترل کلاس درس و ارزشیابی اتفاق نظر دارند (پرداختچی، ۱۳۸۰).

اجتماعی بودن یک نیاز سرشتی انسان است ، انسان بر پایه آفرینش خویش نیاز به تعلق و پیوند با دیگران دارد ، خوی اجتماعی بودن در وی نهفته است . مشارکت پیوند دو سویه سازنده و سودمند بین دو تن یا بیشتر از دو تن ‌می‌باشد . پیوندی گشوده و بازمیان دو انسان که این دو در پرتو آن پرورش می­یابند و از یکدیگر بهره می­ گیرند . دو سویه بودن پیوند موجب می‌گردد تا اطلاعات ، دانش ، شناخت و اندیشه و نظر هریک از دو سوی پیوند به دیگری منتقل گردند و در اثر آن هردو طرف بهره ی به دست آورند و بر نیروی ذهنی و عقل خود بیفزایند (طوسی ، ۱۳۷۷) .

با وجود فراینده مهارت‌های اجتماعی در رشد و تحول فراگیری این مهارت ­ها در همه کودکان به شکل یکسان صورت نمی­گیرید. کودکان زیادی اغلب فاقد مهارت‌های اجتماعی ضروری برای تعاملات مثبت و هدفمند است . این مسأله ممکن است باعث شود این دانش آموزان توسط همسالان عادی کمتر مورد پذیرش قرار بگیرند .این دانش آموزان نیاز دارند تا مهارت‌های اجتماعی را به طور سازمان یافته آموزش ببیند . این مهارت‌ها باید در موقعیتهای طبیعی به منظور تسهیل تعمیم دهی به موقعیتهای مختلف آموزش داده شوند (گرشام^[۱]،۲۰۰۰). و در این میان توجه به مدیریت کلاسی و توسعه مهارت‌های اجتماعی دانش آموزان در آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است . خصوصاًً در دوران ابتدایی که دانش آموزان نیازی اساسی به یادگیری مهارت‌های اجتماعی دارند و برای یادگیری آن باید از هر ابزاری همچون مدیریت کلاسی و روش های تدریس و ارزشیابی و … بهره برد .

• 1. بیان مسأله:

پیشرفت هرجامعه­ای به چگونگی کیفیت آموزش وپرورش آن جامعه بستگی دارد.آموزش وپرورش اگر راه دموکراسی وروش علمی پیشگیردزمینه یایجادجامعه ای پیشرفته را مهیا می­سازد .به منظور رسیدن ‌به این دموکراسی ، رعایت قانون و نظم و ایجاد نگرش مثبت در این زمینه و اعمال آن توسط افراد یک جامعه ، به خصوص متو لیان امر خطیر تعلیم و تربیت ، ضرورت می­یابد .

آموزش وپرورش علاوه بر این که ‌در دسته بندی مشاغل در رده­ی بالایی قرار دارد.از نظر پیچیدگی نیز جزء پیچیده­ترین حرفه­ های تخصصی دسته بندی می­گردد(علاقه بند،۱۳۸۱). اشراف معلم بر موضوعات درسی،مسائل یادگیری، الگوها، مهارت‌های اجتماعی، روش‌ها، راهبردهاو فنون تدریس، از عوامل عمده­ی اثر بخشی رفتار ومدیریت کلاسی ‌می‌باشد .دررفتارکلاسی و ارتباط معلم بادانش­آموزان با توجه ‌به این که مدرسه ‌و کلاس سازمان‌های اجتماعی آموزش تربیتی می‌باشد.

کلاس درس یک سازمان اجتماعی آموزش است،سازمان‌های اجتماعی ، آموزشی -تربیتی،بدون پیروی محض ازارتباطات رسمی درجهت پویایی پیش می­روند . وجود نظم و انضباط در کلاس و یا به عبارتی مدیریت کلاسی ، جهت اثر بخشی و کارایی و در نهایت بهره ­وری کار یک معلم بسیار مؤثر ‌می‌باشد . ‌بنابرین‏ لازم است در این خصوص فنون و ویژگی‌های مورد نیاز مدیریت کلاس شناسایی و تبیین گردد، تا مورد استفاده­ همه کسانی که با آموزش و پرورش سر و کار دارند ، قرار گیرد .